Cùng với việc tháo gỡ thể chế, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, đã hợp tác công tư thì hai bên đều phải có lợi, “nước lên thuyền lên”, như vậy mới có thể kêu gọi các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia.
Ngày 11/11, Quốc hội thảo luận tại tổ, cho ý kiến về dự án Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP). Đáng lưu ý, dự thảo luật thiết kế theo hướng quy định cơ chế áp dụng các biện pháp chia sẻ rủi ro về doanh thu. Theo đó, Chính phủ cam kết chia sẻ với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án không quá 50% phần hụt thu. Còn nhà đầu tư cam kết chia sẻ với Chính phủ không thấp hơn 50% phần tăng thu.
Chia sẻ rủi ro sinh ra ỷ lại?
Đề cập vấn đề này, đại biểu Nguyễn Quốc Bình (Hà Nội) cho rằng, khi đã đấu thầu, ký kết hợp đồng dự án PPP thì phải chấp nhận “lời ăn, lỗ chịu”. Chính vì vậy, việc đòi “bù doanh thu” là bất hợp lí, không công bằng, thậm chí còn gây tư tưởng ỷ lại nơi nhà đầu tư. Tuy nhiên, trong trường hợp triển khai dự án đặc biệt, ông Bình lại ủng hộ chủ trương này. Cùng quan điểm, đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) đề nghị phải giám sát chặt chẽ các dự án PPP để ngăn chặn lợi dụng rủi ro “mưu lợi”.
Tuy nhiên, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể lại có cách nhìn khác. Theo ông Thể, trong thời gian qua, Bộ GTVT luôn đẩy mạnh đầu tư theo phương thức PPP, tuy nhiên chủ trương này mới chỉ thu hút nội địa, chưa kêu gọi được nhà đầu tư nước ngoài tham gia các dự án lớn. Ông Thể lý giải, do Việt Nam là nước đang phát triển, đang từng bước hoàn thiện hệ thống giao thông nên quy hoạch 5 năm điều chỉnh 1 lần. Nhưng một dự án PPP lại có thể kéo dài tới 15 - 20 năm. Do vậy trong vòng đời của dự án PPP có thể điều chỉnh quy hoạch 3 - 5 lần.
Trong khi đó, nhà đầu tư nước ngoài lại đòi hỏi bảo đảm doanh thu, chia sẻ rủi ro. “Nhà đầu tư lo là trong thời gian đó, chúng ta có thể làm những con đường thứ hai, thứ ba, hoặc những con đường cắt ngang con đường họ làm thì bị san sẻ lưu lượng, nguy cơ lỗ”, ông Thể nói. Qua đối chiếu, ông cho rằng, dự án luật mới chỉ đề cập yếu tố bảo lãnh doanh thu, chia sẻ rủi ro và cho phép nhà đầu tư chuyển đổi ngoại tệ. Tuy nhiên, vấn đề trượt giá dự án luật chưa đề cập, ông đề nghị “cần nghiên cứu thêm”.
“Nước lên thuyền lên”
Nêu ý kiến về việc này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, khi hợp tác công tư, tất cả các nhà đầu tư đều đòi hỏi yếu tố luật pháp. Họ chỉ tin vào luật và phải có luật mới làm, vì luật mới bảo vệ nhà đầu tư. Theo Thủ tướng, trong một số lĩnh vực Nhà nước không cần thiết đầu tư công, nên vai trò cần thấp xuống, ngược lại vai trò của tư nhân phải cao hơn. Khẳng định nguồn lực trong dân còn rất lớn, nhưng theo Thủ tướng, nếu chưa có luật pháp bảo vệ thì họ không bỏ tiền đầu tư. Đặc biệt về yếu tố kinh tế, khi hợp tác công tư thì hai bên đều phải có lợi, “nước lên thuyền lên”, “dân giàu nước mạnh”, như vậy mới có thể kêu gọi người dân, các nhà đầu tư nước ngoài tham gia.
Thủ tướng nói phải đẩy nhanh về thủ tục, tạo cơ chế minh bạch, khách quan, có như vậy mới giải quyết được vấn đề. “Hiện nay do chồng chéo, vướng mắc của luật pháp nên người ta chưa nhiệt huyết khi đầu tư vào Việt Nam. Tôi nói nhiều lần, thể chế bây giờ rất quan trọng. Nếu gỡ được thể chế thì không khí đầu tư sẽ rất tốt. Nếu cứ giữ tư duy lạc hậu thì không thể phát triển đất nước được”, Thủ tướng nói.
Cũng theo Thủ tướng, ngoại trừ những lĩnh vực mang tính “yết hầu” của nền kinh tế như tiền tệ, quốc phòng, an ninh... Nhà nước phải nắm giữ, còn lại đều phải mở ra để thu hút đầu tư, huy động vốn tư nhân. Dẫn chứng lĩnh vực điện lực, Thủ tướng lưu ý, chỉ nên độc quyền về quản lý. “Chính phủ không nên ôm dự án, công trình, nếu ôm hết từ A đến Z thì làm sao được. Tính thị trường là không để Nhà nước bảo lãnh hết, nếu bảo lãnh hết thì nợ công, nợ Chính phủ đội lên”, Thủ tướng nói, đồng thời lưu ý, luật lần này nên quy định những nguyên tắc quan trọng để nhà đầu tư yên tâm, còn lại giao cho Chính phủ quy định những việc khác cho thông thoáng.
Ðấu thầu cạnh tranh, tránh rủi ro lợi ích nhóm
Lựa chọn nhà đầu tư cũng là vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm. Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, đa số ý kiến tại cơ quan thẩm tra cho rằng, cần thận trọng với việc chỉ định thầu đối với các dự án PPP. Bởi thực tế thời gian qua cho thấy, nhiều nhà đầu tư, nhà thầu được chỉ định có nguồn lực hạn chế, dẫn đến những vi phạm trong quá trình thực hiện, vận hành và khai thác công trình, gây thất thoát và giảm hiệu quả đầu tư.
Theo cơ quan thẩm tra, việc triển khai các dự án PPP thời gian qua thường chậm tiến độ, đội vốn, thất thoát, lãng phí, tiêu cực là do các quy định về điều kiện lựa chọn nhà đầu tư, hồ sơ đấu thầu, các điều khoản trong hợp đồng thiếu chặt chẽ. “Việc lựa chọn nhà đầu tư dự án PPP cần phải được thực hiện thông qua đấu thầu cạnh tranh, công khai, minh bạch theo quy định của pháp luật, hạn chế tối đa việc chỉ định thầu hoặc đấu thầu hạn chế để tránh rủi ro về lợi ích nhóm, lãng phí, thất thoát”, ông Thanh nói.
Cùng quan điểm lựa chọn nhà đầu tư qua đấu thầu, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) lưu ý, trong trường hợp buộc phải chỉ định thầu phải do Thủ tướng quyết định, chứ không phân cấp giao cho bộ, ngành, địa phương, bởi đây đều là những dự án lớn.
Đại biểu Nguyễn Văn Sơn (Hà Tĩnh) đề nghị phải hoạch định rõ các nhóm lĩnh vực từ cơ sở hạ tầng, dịch vụ, các công trình lớn mà Nhà nước nhất trí đầu tư PPP. Ông Sơn đồng tình Chính phủ quy định chi tiết quy mô tổng mức đầu tư tối thiểu dự án PPP với từng lĩnh vực nhưng không thấp hơn 200 tỷ đồng, để thu hút nhà đầu tư có năng lực, tạo ra những dự án lớn, quan trọng và có sức lan tỏa.
Không thể bỏ qua kiểm toán
Từ thực tiễn kiểm toán dự án BOT, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Ðức Phớc lo ngại về việc chia nguồn vốn công - tư theo 2 cách khác nhau. Cụ thể, điều 80 dự thảo luật quy định, Kiểm toán Nhà nước thực hiện việc kiểm toán về sử dụng tài chính công, tài sản công. Như vậy những dự án lớn được nhà nước hoàn trả về đất đai (dự án BT) thì không ai kiểm toán? Theo ông Phớc, dự án BOT giao thông nhà nước không bỏ đồng nào nhưng vẫn phải kiểm toán và thực tế đã chỉ ra rất nhiều sai phạm.
Tổng Kiểm toán Nhà nước cho rằng, PPP là dự án huy động vốn tư nhân đầu tư công trình công chứ không phải đầu tư công trình tư nhân. Do đó, các công trình này vẫn cần được thanh tra, kiểm toán. “Với bản chất của các dự án PPP thì phải kiểm tra chặt chẽ từ đầu đến cuối, tài sản công phải quản thật chặt, tránh tình trạng như nhiều dự án BOT và BT vừa qua”, ông Phớc lưu ý.
Cùng quan tâm đến vấn đề này, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà cho rằng, cần xem xét rất kỹ câu chuyện đổi đất lấy hạ tầng và cần có một chương quy định điều này. Theo Bộ trưởng Hà, nếu để chủ đầu tư tính toán thiết kế, lập dự toán rồi sau đó đấu thầu chọn nhà đầu tư thì không thể công khai, minh bạch được. Chính vì vậy, nhà nước phải làm quy hoạch, tổ chức chuẩn bị dự án thì mới biết rõ dự án đó thế nào, công nghệ nào phù hợp, đưa danh mục ưu tiên rồi mới đấu thầu, như vậy sẽ tốt hơn.
Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các Bộ, ngành rà soát, xây dựng, trình cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản, đảm bảo có hiệu lực thi hành Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) từ 01/7.
Ban Quản lý đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM trình UBND TP.HCM phương án đề xuất đầu tư dự án đô thị carbon thấp tại TP.HCM trong các lĩnh vực ưu tiên.
Vi phạm nhiều lỗi trong lĩnh vực y tế, Công ty cổ phần đầu tư Quốc tế - Mega Gangnam có trụ sở số 105, phố Trần Quốc Hoàn (Hà Nội) bị Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh xử phạt hành chính.
Hội Nhà báo Việt Nam có văn bản gửi UBND và Công an TP Hà Nội đề nghị tiếp tục đôn đốc, chỉ đạo cơ quan chức năng điều tra làm rõ, xử lý nghiêm những đối tượng hành hung các phóng viên, nhà báo xảy ra tại huyện Thanh Trì.
Tham gia kỳ thi Olympic Hóa học quốc tế Mendeleev lần thứ 58, cả 10 học sinh Việt Nam đều đạt giải với 1 huy chương Vàng, 5 huy chương Bạc và 4 huy chương Đồng.
Quá trình nỗ lực dập lửa, 2 cán bộ kiểm lâm đã không may tử nạn khi tham gia chữa cháy rừng trên đỉnh Tây Côn Lĩnh tại địa bàn giáp ranh xã Phương Tiến, Lao Chải, Xín Chải, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
Thi thể một người phụ nữ được phát hiện trong trạng thái "chết khô" trên chiếc ghế sofa trong một căn hộ chung cư cao cấp thuộc phường Tây Mỗ, Nam Từ Liêm, Hà Nội.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm yêu cầu công an các đơn vị, địa phương đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án trọng điểm thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi chỉ đạo, vụ án dư luận xã hội quan tâm.
Ngày 25/4, thông tin từ Công an tỉnh Nghệ An cho biết, Công an huyện Nghĩa Đàn đang tạm giữ hình sự đối tượng Lê Văn Hồng (SN 1979), trú xã Tri Lễ, huyện Quế Phong về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy.
Ngày 24/4, Công an TP.HCM cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Quận 4 vừa triệt phá nhóm đối tượng “núp bóng” dịch vụ cầm đồ, tư vấn tài chính “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Ngày 24/4, thông tin từ Công an TP.HCM cho biết, Phòng Cảnh sát hình sự Công an thành phố đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh bắt 8 bị can về hành vi “Tổ chức đánh bạc” và 4 bị can về hành vi “Đánh bạc”. Các quyết định và lệnh bắt đã được Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố phê chuẩn.
Ngày 23/4, thông tin từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hà Trung đã Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 đối tượng về hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy…
Hai đối tượng Vi Hoàng Như và Trần Thị Hương Lan vừa bị Công an quận Tây Hồ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về tội Mua bán trái phép chất ma túy.
Ngày 27.4 công viên Nước Hồ Tây đã tổ chức nhiều chương trình hấp dẫn như: Chương trình ca nhạc tạp kĩ, xiếc và giao lưu biểu diễn cùng các vũ công...chương trình được tổ chức trong 05 ngày từ 27/4 đến 1/5, mỗi ngày có 02 show diễn buổi sáng và buổi chiều.
Kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5 đã đến rất gần. Tuy nhiên, giá vé máy bay nội địa cao khiến du khách e dè. Du khách đã đưa ra nhiều lựa chọn khác để phù hợp với tiêu chí tiết kiệm chi phí.
Lễ hội Du lịch Hà Nội năm 2024 với chủ đề “Thăng Long – Hà Nội, Thủ đô quyến rũ” từ ngày 25 – 28/4/2024 tại Công viên Thống Nhất. Đây là sự kiện xúc tiến quảng bá Du lịch lớn nhất được tổ chức thường niên của thành phố Hà Nội - Lễ Hội Du Lịch Hà Nội năm 2024 dự kiến sẽ mang tới cho du khách và nhân dân những trải nghiệm đầy màu sắc cùng nội dung phong phú đa dạng.
Ngày 26/4, tại Hà Nội, thành phố Hải Phòng phối hợp với Viện Hàn lâm Kiến trúc Pháp – Việt tổ chức Triển lãm ảnh Hải Phòng – Pháp Heritage với chủ đề “Di sản kiến trúc hôm nay, thịnh vượng cho ngày mai”.