Ròng rã hơn 20 năm trời, ông Kỉnh vác đơn đi kiện khắp nơi. Đáng nói, nay thửa đất để không, hoang hóa, nhiều người đổ chất thải giữa khu dân cư gây ô nhiễm môi trường…
Đất bị lấn chiếm
Theo đơn trình bày của ông Phan Văn Kỉnh (ngụ tổ 28, phường Mân Thái, quận Sơn Trà, TP. Đà Nẵng), dòng họ Phan của ông đến lập nghiệp, khai hoang đất từ lâu đời. Năm 1975, thửa đất do cha chú ông quản lý, canh tác được tập đoàn sản xuất nông nghiệp phường MânThái giao khoán sản lượng sản xuất nông nghiệp và định mức thuế theo Sổ thuế nông nghiệp gia đình số 108 cùng nhiều loại giấy tờ khác.
 |
| Ông Kỉnh và hồ sơ đất đai liên quan thu thập suốt gần 20 năm đi kiện. |
Sau một thời gian, hơn 3.000m2 đất được đưa vào diện quy hoạch, chỉnh tranh đô thị; gia đình ông Kỉnh chấp hành chủ trương, nhận tiền đền bù, giao đất.
Trong đó có 1 lô được Nhà nước cho gia đình giữ lại. Theo đó, cha ông Kỉnh sử dụng 1 lô diện tích 373m2, chú ông sử dụng 2 lô đất với diện tích 210m2 và 99m2.
Năm 1990, cha ông Kỉnh đăng ký kê khai đất, có xác nhận của UBND phường, tập đoàn sản xuất nông nghiệp phường Mân Thái, thể hiện trongTờ khai diện tích canh tác ruộng đất của hộ. Năm 1993, chú ông Kỉnh chuyển nhượng 210m2 đất cho ông Nguyễn Hữu L. (ngụ cùng địa phương).
Về sau thửa đất được chuyển mục đích sử dụng đất thành đất ở đô thị. Trong quá trình sử dụng đất, ông L. đã lấn chiếm sang phần đất cha ông Kỉnh với diện tích gần 110m2.
Sự việc đã được UBND phường Mân Thái giải quyết với thông báo buộc ông L. tháo dỡ phần xây dựng trái phép. Tuy nhiên, ông L. không chấp hành thông báo trên. Vụ việc tranh chấp được chuyển lên UBNDTP. Đà Nẵng (cũ) thuộc tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng giải quyết.
Ngày 26/4/1996, Ban địa chính thành phố có buổi làm việc giải quyết tranh chấp. Gia đình ông Kỉnh xuất trình các giấy liên quan hợp lệ thửa đất nói trên. Hơn 7 tháng sau, gia đình ông Kỉnh bất ngờ nhận được Quyết định 2273/QĐ-UB của UBND TP. Đà Nẵng ban hành ngày 27/11/1996.
Điều đáng nói, trong quyết định không chấp nhận đơn khiếu nại của gia đình ông Kỉnh, chính quyền giao Ban địa chính thành phố lập thủ tục trình UBND tỉnh ra quyết định thu hồi diện tích lô đất 651m2 và giao cho thành phố khai thác quỹ đất.
Quá bức xúc vì cách xử lý “lạ đời” của UBND TP. Đà Nẵng, ngày 4/12/1996, gia đình ông Kỉnh khiếu nại quyết định này, nhưng do sau đó Quảng Nam và Đà Nẵng chia tách tỉnh nên sự việc của ông bị gián đoạn. Từ đó, ròng rã hơn 20 năm trời, câu chuyện chưa có hồi kết.
Cần giải quyết thỏa đáng
Theo tìm hiểu của PV, sau những đơn thư của ông Kỉnh, năm 2016, UBND TP. Đà Nẵng đã ban hành Quyết định 3875/QĐ-UBND tiếp tục thu hồi toàn bộ thửa đất. Tiếp tục không đồng ý với quyết định này, gia đình ông Kỉnh đã khởi kiện ra TAND TP. Đà Nẵng.
Các phiên tòa diễn ra liên tục từ năm 2018 đến nay, nhưng rồi lại hoãn vì nhiều lý do. Theo văn bản do chủ tọa phiên tòa Võ Đình Thắng ký, nguyên nhân hoãn phiên tòa do các đại diện phía bị kiện là UBND TP. Đà Nẵng, những người có nghĩa vụ liên quan là UBND phường Mân Thái, Trung tâm phát triển quỹ đất Đà Nẵng đã được tòa án triệu tập hợp lệ, nhưng đều vắng mặt.
Trong tài liệu PV có được, diện tích 682m2 đất của cha chú ông Kỉnh đã được chuyển qua đất ở đô thị (ODT) trước năm 1995. Phần đất 373m2 của cha ông bị ông Nguyễn hữu L. xây móng lấn chiếm hơn 100m2 gia đình cha mẹ ông Kỉnh gửi đơn khiếu nại theo quy định của pháp luật, Luật Đất đai năm 1993, nhưng vẫn chưa được giải quyết.
Vụ việc bỏ quên, đùn đẩy kéo dài gần 20 năm. Gia đình ông Kỉnh và bà con ở xung quanh, nhân dân ở trong địa phường, cơ quan công luận đều có ý kiến “Vì sao đất hợp pháp của dân bị người khác lấn chiếm chưa được giải quyết đúng pháp luật”.
Trong khi đó, vì tài sản đất ông bà tổ tiên để lại chung 7 người con là anh em ông Kỉnh, cùng với hơn 40 cháu, còn đang nghèo khó chưa có nơi ở, mong muốn được xây nhà… Hơn nữa, vì tranh chấp, hiện nay thửa đất bị để không, hoang hóa trở thành bãi đổ chất thải, giá hạ, dơ bẩn…gây ô nhiễm môi trường.
Trao đổi với PV, Luật sư Lê Cao, Đoàn Luậtsư TP. Đà Nẵng cho rằng, ông Kỉnh có quyền khởi kiện và yêu cầu tòa án hủy Quyết định 3875/QĐ-UBND, công nhận diện đất 373m2 trên là của gia đình mình (theo diện thừa kế sử dụng từ cha để lại cho con) là hợp pháp.
Theo Luật sư Cao, Quyết định 3875 của UBNDTP. Đà Nẵng với nội dung thu hồi lô đất là trái pháp luật bởi diện tích đất này có nguồn gốc rõ ràng, hợp pháp. Bên cạnh đó, trong quá khứ, Quyết định QĐ 2273/QĐ-UB năm 1996 có thể khẳng định không phải là quyết định thu hồi đất.
Bởi không có căn cứ thu hồi theo quy định tại Điều 26 Luật Đất đai 1993 cùng với đó là không theo trình tự, thủ tục khi thu hồi đất được quy định cụ thể tại Điều 28 Luật Đất đai 1993, không thông báo cho người đang sử dụng biết lý do thu hồi, thời gian, kế hoạch di chuyển, phương án đền bù thiệt hại.
Thiết nghĩ, chính quyền Đà Nẵng cần xem xét lại vụ việc để giải quyết thỏa đáng, nhằm tránh thiệt hại cho người dân, đồng thời giải quyết vấn đề ô nhiễm, hoang hóa đất trong khu dân cư.
