Chủ nhật 28/04/2024 14:06

Email: [email protected]

Hotline: 0903211537

Hà Nội 35 °C
TP Hồ Chí Minh 37 °C
Hải Phòng 31 °C
Đà Nẵng 33 °C
Yên Bái 41 °C
  • Hà Nội Hà Nội 35°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 37°C
  • Hải Phòng Hà Nội 31°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 33°C
  • Yên Bái Hà Nội 41°C

Thêm di vật gợi mở về Hoàng cung Thăng Long

Văn hóa
17/05/2019 09:24
Nguyên Khánh
aa
PGS.TS. Tống Trung Tín báo tin, trong cuộc khai quật thăm dò khu vực chính điện Kính Thiên suốt năm 2018 mà bây giờ mới công bố, các nhà khảo cổ phát hiện nhiều dấu tích ao hồ mới, nhiều hiện vật để nghiên cứu về Hoàng cung Thăng Long thời Lê.


Hố khai quật điện Kính Thiên năm 2018 phát lộ thêm nhiều bí ẩn. Ảnh: NGUYÊN KHÁNH

Phát hiện mới

Hố khai quật thăm dò năm 2018 có diện tích gần 1.000m2, được mở ra về phía Đông Bắc di tích nền chính điện Kính Thiên, phía đông Bắc hành cung thời Nguyễn. Trước khi báo cáo kết quả sơ bộ việc khai quật thăm dò khu vực này, sáng 16/5, PGS.TS. Tống Trung Tín, nguyên Viện trưởng Viện Khảo cổ học Việt Nam dẫn các nhà khoa học ra tận hố khai quật, giới thiệu sơ lược những phát hiện mới về địa tầng và di vật.

Về cơ bản địa tầng và địa tầng văn hóa của hố khai quật năm 2018 tương tự như các hố khai quật từ năm 2011 đến nay với đủ các dấu tích từ thời Đại La qua Lý, Trần, Lê Sơ, Lê Trung Hưng, Nguyễn. Tuy nhiên địa tầng và địa tầng văn hóa trong đợt khai quật mới nhất bị các đợt đào đắp, san lấp đời sau phá hủy nghiêm trọng các lớp văn hóa thời trước. Sự phá hủy làm mất cơ bản dấu tích văn hóa thế kỷ 9-10. Bờ phía Tây hố khai quật mới còn tương đối đầy đủ các lớp văn hóa từ thời Đại La tới nay.

Các nhà khoa học và khảo cổ công bố nhiều hiện vật thời Lý, Trần, Lê Sơ cho tới sau này xuất hiện trong cuộc khai quật khảo cổ điện Kính Thiên năm 2018.

Quá trình khai quật giúp các nhà khoa học xác định dấu tích kiến trúc thời Lý, Trần và một số dấu tích kiến trúc thời Lê Sơ, Lê Trung Hưng và thời Nguyễn. Đối với kiến trúc thời Lê Trung Hưng, các nhà khai quật tìm thấy móng đường xếp bằng gạch thỏi và gạch chữ nhật. Hiện nay do hố đào nhỏ nên chưa rõ được quy mô, nhiều người dự đoán đây là dấu tích móng đường vào các cung điện phía sau cấm thành Thăng Long thời Lê Trung Hưng.

Di tích này đang được tìm hiểu thêm tính chất và quy mô. Thời Lê Trung Hưng còn có dấu tích móng đá xếp gạch phía trên đang được dự đoán là loại hình ao/hồ hoặc hào trong Hoàng cung. Trong lòng hào nước tìm thấy những cấu kiện gỗ, một số mảnh rõ sơn son thếp vàng. PGS.TS. Tống Trung Tín cho rằng làm rõ được các chi tiết này các nhà khoa học có thêm câu trả lời về khu trung tâm chính điện Kính Thiên biến đổi qua các thời kỳ.

Lượng di vật trong đợt này thu được khá lớn, tính chất và loại hình tương tự các đợt khai quật trước nhưng có hai đặc điểm đáng lưu ý. Về gạch, ngói các nhà khảo cổ tìm thấy nhiều mảnh ngói thời Lê Sơ men xanh, men vàng cùng các mảnh ngói trang trí rồng, gạch thông gió trang trí rồng còn nguyên vẹn. Số lượng hiện vật khá lớn so với năm 2017, nhất là loại hình vật ngói tráng men, kết nối với nhau tạo thành một con rồng cho nên có ý kiến gọi đây là “ngói rồng”, đầu ngói cũng được trang trí hình rồng.

Các hố đào này cũng xuất hiện nhiều mảnh gốm men thời Lê sơ, thời Mạc, ít thấy đồ gốm men thời Lê Trung Hưng. Có khá nhiều mảnh gốm sứ có trang trí rồng thuộc thời Lê sơ và thời Mạc. Đây là loại tư liệu tốt để nghiên cứu tính chất và đời sống Hoàng cung Thăng Long thời Lê.

Thiếu nhận thức tổng thể

Cuộc khai quật mới đây được đánh giá đạt được thành công đáng ghi nhận, đáng kể nhất là cấu trúc hồ/ao hoặc hào có hình dạng phức tạp và dấu tích móng đá thời Lê Trung Hưng. “Điều đó cho thấy tầm quan trọng và giá trị to lớn của khu di tích chính điện Kính Thiên, góp phần tìm hiểu kiến trúc Thăng Long qua các thời kỳ lịch sử tại khu vực Đông Bắc chính điện Kính Thiên, thêm tư liệu mới để khôi phục chính điện Kính Thiên”, PGS.TS. Tống Trung Tín nói.

TS. Phạm Quốc Quân đồng tình, đặt vấn đề cần làm rõ thêm về hệ thống ao hồ vừa phát hiện được để thêm cơ sở dữ liệu khôi phục điện. “Chúng ta cần khai quật thêm mới có nhận thức đầy đủ về không gian ao hồ, đường đi lối lại. Qua những kết quả khai quật, tôi nghĩ còn nhiều vấn đề phải có sự kết nối của nhiều đợt khai quật, tư liệu hóa kết quả thu được”, ông nói.

Chung quan điểm này, PGS.TS. Bùi Minh Trí, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh thành kiến nghị Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long-Hà Nội nên có chiến lược khai quật quy mô lớn hơn, bài bản hơn. “Chúng ta cứ đào đến đâu khen đến đó nhưng thiếu cái nhìn tổng thể, nên có chương trình nghiên cứu đánh giá quy hoạch mặt bằng tổng thể của thời Lê Trung Hưng phát lộ trong quá trình khai quật”, ông nói.

Ông phân tích sự phát lộ kiến trúc thời kỳ Lê Trung Hưng cho thấy quy hoạch khu vực điện Kính Thiên rất phức tạp, cần được làm rõ bên cạnh dấu tích thời Lý-Trần.

Phân tích dựa theo góc nhìn của người nghiên cứu và làm sử, GS.TS. Nguyễn Quang Ngọc, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam ghi nhận những phát hiện mới trong đợt khai quật lần này, nhất là việc làm rõ bản đồ Hồng Đức-bản đồ đưa lại nhiều tư liệu lịch sử về Hoàng thành Thăng Long thời Lê Trung Hưng thế kỷ 17.

Theo GS. Ngọc, bản đồ Hồng Đức chỉ ra bên phải hướng Đông điện Kính Thiên có chữ Ngọc Hà, phía trái có “Chí Kính”. Ngọc Hà theo một số nhà khoa học giải thích là sông Ngọc. Nếu như vậy hệ thống nước ở khu vực này có từ sớm và được cải tạo. Đến thời Lê Trung Hưng, trước điện Ngọc Hà có dòng sông hoặc hồ lớn.

“Nếu các chuyên gia giải mã được bản đồ Hồng Đức thì sẽ làm rõ được quy mô điện Ngọc Hà. Tôi tin những gì chúng ta phát hiện được trong lần khai quật này chính là một phần móng của điện Ngọc Hà”, GS. Ngọc nói.

Ông đặt giả thiết sau khi điện này sụp đổ, phần kiến trúc và mái rơi xuống lòng sông vì thế chúng ta mới phát hiện được nhiều hiện vật thời Lê sơ, Lê Trung Hưng lẫn với các hiện vật Lý, Trần trong cuộc khai quật khảo cổ năm 2018. Ông cho rằng nếu các nhà khảo cổ mở rộng ra phía Đông dễ tìm thấy nền móng cung điện thời Lê Trung Hưng, làm rõ dấu tích điện Ngọc Hà sẽ làm rõ thêm trục trung tâm của cấm thành Thăng Long thời Trần.

Ghi nhận những kiến nghị của các nhà khoa học về sự kết nối và nhận thức tổng thể, PGS.TS. Tống Trung Tín khẳng định nghiên cứu này cần quá trình lâu dài, bắt buộc phải kết nối. “Đôi khi những chi tiết, thắc mắc về chuyên môn chưa giải đáp được tôi cho rằng do diện tích của chúng ta còn nhỏ lắm. Chúng ta tưởng khai quật được 10 nghìn m2 khu vườn Hồng là lớn, nhưng nhìn lại thấy vô cùng nhỏ bé vì toàn những kiến trúc phát hiện chưa được hoàn thiện”.

Ông Phan Duy Thắng, Phó Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long-Hà Nội ghi nhận ý kiến đóng góp của các nhà khoa học về kết quả khai quật điện Kính Thiên vừa qua. Ông nêu ý kiến, bên cạnh nhiệm vụ khai quật nghiên cứu di sản thế giới, Hoàng thành cũng phải quan tâm tới việc bảo tồn và phát huy. Trung tâm mong muốn bên cạnh việc khai quật kết hợp đón khách tham quan các khu vực khai quật, bước đầu nhận được sự quan tâm của đông đảo học sinh và du khách.

bài liên quan
Mới nhất
Đọc nhiều
Công ty Quốc tế - Mega Gangnam tiếp tục bị Sở Y tế xử phạt

Công ty Quốc tế - Mega Gangnam tiếp tục bị Sở Y tế xử phạt

Vi phạm nhiều lỗi trong lĩnh vực y tế, Công ty cổ phần đầu tư Quốc tế - Mega Gangnam có trụ sở số 105, phố Trần Quốc Hoàn (Hà Nội) bị Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh xử phạt hành chính.
Người làm chứng là gì, quyền và nghĩa vụ của người làm chứng?

Người làm chứng là gì, quyền và nghĩa vụ của người làm chứng?

Vai trò của người làm chứng góp phần tích cực vào sự thắng lợi của công lý. Vậy người làm chứng có quyền và nghĩa vụ như thế nào?
Hội Nhà báo Việt Nam đề nghị xử lý nghiêm vụ 2 phóng viên bị hành hung khi tác nghiệp ở Thanh Trì

Hội Nhà báo Việt Nam đề nghị xử lý nghiêm vụ 2 phóng viên bị hành hung khi tác nghiệp ở Thanh Trì

Hội Nhà báo Việt Nam có văn bản gửi UBND và Công an TP Hà Nội đề nghị tiếp tục đôn đốc, chỉ đạo cơ quan chức năng điều tra làm rõ, xử lý nghiêm những đối tượng hành hung các phóng viên, nhà báo xảy ra tại huyện Thanh Trì.
Tin bài khác
Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Bộ GD&ĐT đề nghị làm rõ vụ việc vi phạm đạo đức trong trường học ở Tuyên Quang

Liên quan đến nữ giáo viên tại Tuyên Quang bị một nhóm học sinh có hành vi thiếu chuẩn mực, Bộ GD&ĐT yêu cầu xử lý nghiêm khắc theo đúng mức độ vi phạm đối với các cá nhân và tập thể có liên quan.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung xử lý vi phạm nồng độ cồn dịp Tết, Lễ hội xuân 2024

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang vừa ký Công điện số 1300/CĐ-TTg ngày 5/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội xuân 2024.
Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai đối thoại với thanh niên về chuyển đổi số

Chiều 5/12, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức chủ trì buổi đối thoại với thanh niên năm 2023 bằng cả hai hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Lạng Sơn đạt tỷ lệ thấp

Ngoài những huyện có tỷ lệ giải ngân thấp, có một số chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân cao như huyện Văn Lãng, huyện Cao Lộc, huyện Bắc Sơn.
An sinh, an dân

An sinh, an dân

Bảo đảm an sinh xã hội (ASXH), chuyển từ hỗ trợ nhân đạo sang bảo đảm quyền an sinh của công dân là một trong những điểm nhấn được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu ra tại Hội nghị quán triệt Nghị quyết 42-NQ/TW của TW8, khóa XIII. Đó là một trong những thành tựu sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TW của TW15, khóa XI.
Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Tìm giải pháp căn cơ giảm ùn tắc giao thông tại Hà Nội

Hôm qua (5/12), Kỳ họp thứ 14 HĐND TP Hà Nội khóa 16 khai mạc, dự kiến diễn ra trong 4 ngày.
Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Khai mạc hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI

Sáng 5/12, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum khóa XVI (mở rộng) khai mạc Hội nghị lần thứ 14.
Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Tăng giá trần vé máy bay nội địa lên 4 triệu đồng

Bộ Giao thông vận tải, vừa ban hành Thông tư số 34/2023/TT-BGTVT điều chỉnh khung giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 03 năm 2024.
Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay 5/12, HĐND Thành phố Hà Nội khai mạc Kỳ họp cuối năm

Sáng nay, ngày 5/12, Kỳ họp thường lệ cuối năm (Kỳ họp thứ 14) HĐND TP Hà Nội khoá XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 chính thức khai mạc. Theo dự kiến, kỳ họp diễn ra từ ngày 5 đến 8/12 để xem xét, thông qua 67 nội dung gồm 25 báo cáo và 42 nội dung ban hành nghị quyết.
Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Tổng tài sản thị trường bảo hiểm ước đạt hơn 913 nghìn tỷ đồng

Theo Bộ Tài chính, tính đến hết tháng 11/2023, thị trường bảo hiểm ghi nhận tổng tài sản ước đạt 913.336 tỷ đồng.
cong vien nuoc ho tay dong nghit khach ngay dau nghi le

Công viên nước Hồ Tây đông nghịt khách ngày đầu nghỉ lễ

Ngày 27.4 công viên Nước Hồ Tây đã tổ chức nhiều chương trình hấp dẫn như: Chương trình ca nhạc tạp kĩ, xiếc và giao lưu biểu diễn cùng các vũ công...chương trình được tổ chức trong 05 ngày từ 27/4 đến 1/5, mỗi ngày có 02 show diễn buổi sáng và buổi chiều.
dip nghi le 304 15 nam nay nguoi dan thay doi xu huong du lich

Dịp nghỉ lễ 30/4 -1/5 năm nay Người dân thay đổi xu hướng du lịch

Kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5 đã đến rất gần. Tuy nhiên, giá vé máy bay nội địa cao khiến du khách e dè. Du khách đã đưa ra nhiều lựa chọn khác để phù hợp với tiêu chí tiết kiệm chi phí.
le hoi du lich ha noi nam 2024 chu de thang long ha noi thu do quyen ru

Lễ hội Du lịch Hà Nội năm 2024: Chủ đề: “Thăng Long - Hà Nội, thủ đô quyến rũ”

Lễ hội Du lịch Hà Nội năm 2024 với chủ đề “Thăng Long – Hà Nội, Thủ đô quyến rũ” từ ngày 25 – 28/4/2024 tại Công viên Thống Nhất. Đây là sự kiện xúc tiến quảng bá Du lịch lớn nhất được tổ chức thường niên của thành phố Hà Nội - Lễ Hội Du Lịch Hà Nội năm 2024 dự kiến sẽ mang tới cho du khách và nhân dân những trải nghiệm đầy màu sắc cùng nội dung phong phú đa dạng.
khai mac trien lam anh ve khu do thi trung tam thanh pho hai phong

Khai mạc Triển lãm ảnh về Khu đô thị trung tâm thành phố Hải Phòng

Ngày 26/4, tại Hà Nội, thành phố Hải Phòng phối hợp với Viện Hàn lâm Kiến trúc Pháp – Việt tổ chức Triển lãm ảnh Hải Phòng – Pháp Heritage với chủ đề “Di sản kiến trúc hôm nay, thịnh vượng cho ngày mai”.
pho di bo ho hoan kiem ha noi mo lien tuc 6 ngay dip le 304 15

Phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm - Hà Nội mở liên tục 6 ngày dịp lễ 30/4 - 1/5

UBND quận Hoàn Kiếm thông tin sẽ kéo dài hoạt động các không gian đi bộ trên địa bàn trong dịp nghỉ lễ, từ ngày 26/4 đến 1/5.