Cha tôi mất có để lại di chúc cho hai anh em tôi toàn bộ nhà và đất, chúng tôi đã chia thừa kế xong xuôi. Nay có vợ lẽ (không hôn thú) và con riêng (8 tuổi) của cha tìm về đòi hưởng thừa kế dù họ không được di chúc. Xin hỏi trường hợp này vợ lẽ, con riêng của cha tôi có được hưởng thừa kế không? Nếu có, liệu có phải gộp tài sản về nguyên trạng ban đầu để chia lại? (Bạn Hoàng Anh, 28 tuổi, ở Hưng Yên) hỏi.
Luật sư Vũ Thị Thu Hường (Giám đốc Công ty Luật TNHH E&D, Đoàn Luật sư Hà Nội) trả lời:
Theo như thông tin bạn cung cấp, cha của bạn trước khi mất đã để lại di chúc cho hai anh em bạn toàn bộ nhà và đất.
Như vậy, trong trường hợp di chúc của cha bạn là hợp pháp thì di sản là nhà và đất của cha bạn sẽ được chia theo di chúc.
 | | (Ảnh minh họa) | |
Tuy nhiên, điểm a khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015, quy định về những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc như sau:
“1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
- Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;”
Trong trường hợp này, đứa bé gái (8 tuổi) là con riêng của cha bạn (có giấy khai sinh và kết luận giám định ADN), hiện chưa thành niên, nên thuộc trường hợp thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc. Do đó, con riêng 8 tuổi của cha bạn sẽ được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất thừa kế theo pháp luật.
Đối với người vợ lẽ của cha bạn, do hai người không đăng ký kết hôn nên theo quy định tại Điều 14 Luật Hôn nhân và Gia đình, giữa cha bạn và người vợ lẽ không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng, không được pháp luật công nhận là vợ chồng hợp pháp.
Ngoài ra, cha bạn cũng không để lại di chúc cho người phụ nữ này, do đó theo quy định của pháp luật thì người vợ lẽ của cha bạn không được hưởng di sản thừa kế của cha bạn.
 |
Luật sư Vũ Thị Thu Hường (Giám đốc Công ty Luật TNHH E&D, Đoàn Luật sư Hà Nội). |
Một vấn đề nữa bạn băn khoăn là liệu di sản thừa kế đã chia thì khi xuất hiện người thừa kế mới có phải chia lại không? Khoản 1 Điều 662 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: “Trường hợp đã phân chia di sản mà xuất hiện người thừa kế mới thì không thực hiện việc phân chia lại di sản bằng hiện vật, nhưng những người thừa kế đã nhận di sản phải thanh toán cho người thừa kế mới một khoản tiền tương ứng với phần di sản của người đó tại thời điểm chia thừa kế theo tỷ lệ tương ứng với phần di sản đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”
Như vậy, anh em bạn sẽ không phải thực hiện chia lại di sản bằng hiện vật (nhà đất), nhưng phải thanh toán cho con riêng của cha bạn một khoản tiền tương ứng với phần di sản mà con riêng của cha bạn được hưởng theo quy định của pháp luật.
