Hà Nội 30 °C
TP Hồ Chí Minh 0 °C
Hải Phòng 28 °C
Đà Nẵng 31 °C
Yên Bái 31 °C
  • Hà Nội Hà Nội 30°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 0°C
  • Hải Phòng Hà Nội 28°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 31°C
  • Yên Bái Hà Nội 31°C

Cơ quan Nhà nước 'nhầm vai' trong các Hợp đồng BOT?

Thương trường
23/06/2022 12:38
Minh Hữu - Thanh Thanh
aa
Bản chất của phương thức đối tác công - tư (PPP) là Nhà nước và nhà đầu tư cùng ký hợp đồng để xây dựng công trình giao thông, cung cấp dịch vụ cho người dân. Thế nhưng trên thực tế, cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong các dự án PPP luôn nghĩ rằng mình có quyền quản lý và nhà đầu tư là đối tượng bị quản lý?


Ảnh minh họa

Vốn tư nhân sẽ giảm gánh nặng ngân sách

Đầu tư đường cao tốc theo phương thức PPP, loại hợp đồng BOT là mô hình được đánh giá mang lại lợi ích hài hoà cho Nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Với điều kiện Việt Nam, khi ngân sách còn hạn hẹp, việc huy động được vốn tư nhân tham gia các dự án cao tốc sẽ giảm gánh nặng ngân sách, trong khi người dân vẫn có đường tốt để đi, doanh nghiệp thì duy trì được hoạt động, tạo công ăn việc làm ổn định cho lao động và bổ sung thêm doanh thu.

Mô hình tốt là vậy, tuy nhiên, thực tế cho thấy, những năm gần đây, các dự án giao thông được đầu tư theo phương thức PPP chỉ đếm được trên đầu ngón tay, thậm chí có thời điểm “trống trận địa”. Đầu tư PPP đang chứng kiến những thực tế đáng buồn. Điển hình, trong 11 dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 1, ban đầu dự kiến chỉ đầu tư công 3 dự án, 9 dự án còn lại đầu tư PPP nhưng cuối cùng chỉ có 3 dự án được đầu tư PPP còn lại phải chuyển đầu tư công. Đáng nói, 3 dự án PPP này hiện đều chậm tiến độ. Còn với cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2, cả 12 dự án đều phải đầu tư công, không một dự án nào được đầu tư theo phương thức PPP.

Tại Tọa đàm “Tìm kiếm phương thức hợp tác công – tư hiệu quả” vừa được tổ chức mới đây, TS Vũ Tiến Lộc, Uỷ viên Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội cho biết, các dự án đường bộ cao tốc đòi hỏi nguồn vốn rất lớn, trong khi nguồn ngân sách Nhà nước hạn hẹp. “Một đồng vốn tư nhân góp cùng Nhà nước đầu tư cũng quý”, ông Lộc nói để nhấn mạnh tầm quan trọng của tư nhân trong việc đầu tư cao tốc, chia sẻ gánh nặng với ngân sách quốc gia.

Tuy nhiên, TS Vũ Tiến Lộc thừa nhận, hiện nay phương thức đầu tư PPP các dự án giao thông chưa thu hút được các nhà đầu tư, mặc dù Luật PPP mới đã ra đời và có hiệu lực từ 1/1/2021.

Đồng quan điểm, PGS.TS Trần Chủng – Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam (VARSI) cho biết, qua quan sát 10 năm qua, các công trình đầu tư theo PPP đã khắc phục được 3 “căn bệnh nan y” của đầu tư công như chậm tiến độ, đội vốn, chất lượng còn những nghi ngại. Tuy nhiên, đáng tiếc là rất ít hợp đồng dự án theo phương thức PPP được ký kết.

Cơ quan Nhà nước 'nhầm vai' trong các Hợp đồng BOT? ảnh 1

Bộ GTVT ký Hợp đồng BOT xây dựng một tiểu dự án trên cao tốc Bắc - Nam phía Đông

Phân vai đã chuẩn?

Lý giải về nguyên nhân, ông Trần Chủng cho biết, do những vướng mắc về thể chế, cơ chế tài chính và cả những khuyết tật của các dự án BOT trước đây (đặt nhầm trạm BOT, sửa đường cũ nhưng đặt trạm BOT…) nhưng cơ quan chức năng chưa giải quyết rốt ráo, tạo dư luận xấu trong xã hội, làm nản lòng các nhà đầu tư nhiệt huyết.

Vị này phân tích, hiện chưa có sự bình đẳng giữa Nhà nước và nhà đầu tư trong hợp đồng BOT. Cụ thể, ông Chủng cho rằng, bản chất của phương thức PPP là Nhà nước và nhà đầu tư cùng ký hợp đồng để xây dựng công trình giao thông, cung cấp dịch vụ cho người dân. Như vậy, hai chủ thể này là đối tác bình đẳng thông qua một hợp đồng dự án. “Thế nhưng thực tế, cơ quan có thẩm quyền trong các dự án PPP luôn nghĩ rằng mình có quyền quản lý và nhà đầu tư là đối tượng bị quản lý”, ông Chủng nói.

Từ hai lý do trên, ông Chủng cho rằng hiện có sự bất bình đẳng trong đầu tư PPP, trong khi cơ quan Nhà nước yêu cầu nhà đầu tư phải thực hiện nhiều cam kết, nếu không thực hiện đúng sẽ bị xử lý vi phạm nhưng ở chiều ngược lại, cơ quan Nhà nước trong các trường hợp không thực hiện đúng cam kết (như cấp vốn chậm, tự cắt trạm thu phí, không tăng phí theo cam kết trong hợp đồng…) thì lại không quy định chế tài xử lý.

Một lý do khác khiến nhà đầu tư chưa mặn mà với PPP giao thông, theo ông Chủng, là liên quan đến tỷ lệ góp vốn. Cụ thể, theo Luật PPP, Nhà nước chỉ tham gia không quá 50% tổng mức đầu tư, còn lại là vốn nhà đầu tư. Nhưng việc quy định “cứng” Nhà nước tham gia không quá 50% khiến nhiều dự án cao tốc tại các khu vực biên giới, vùng sâu hay ngay ở Đồng bằng sông Cửu Long rất khó khả thi.

“Cần nới lỏng quy định vốn Nhà nước không quá 50%, mà tùy vào tính chất và đặc thù của từng dự án”, ông Chủng nói.

Ngoài ra theo ông Chủng, một số nguyên nhân khác khiến nhà đầu tư “quay lưng” với PPP là do các nhà đầu tư khó huy động vốn từ các tổ chức tín dụng, khó phát hành trái phiếu; thiếu quỹ đầu tư phát triển đường cao tốc. Hơn nữa, công tác giải phóng mặt bằng tại nhiều dự án còn chậm do địa phương vẫn có tâm lý thờ ơ…

Còn theo PGS. TS. Dương Đăng Huệ - Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ Pháp chế doanh nghiệp (Bộ Tư pháp), hiện Luật PPP và một số Luật cũng như các văn bản hướng dẫn thi hành có tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn. Đồng thời có tình trạng cơ quan ký hợp đồng lạm dụng vị thế, quyền lực của mình để ép doanh nghiệp dự án, nhà đầu tư chấp nhận yêu cầu của mình, kể cả những yêu cầu không phù hợp với quy định của pháp luật.

bài liên quan
Phát triển kinh tế số: Tạo lợi thế cạnh tranh mới cho quốc gia

Phát triển kinh tế số: Tạo lợi thế cạnh tranh mới cho quốc gia

Từ đầu năm 2024, Việt Nam xác định tập trung vào phát triển kinh tế số với 4 trụ cột là: Công nghiệp công nghệ thông tin và truyền thông, Phát triển kinh tế số các ngành, Quản trị số và Phát triển dữ liệu số. Qua 6 tháng đầu của năm 2024, với 4 trụ cột này, kinh tế số góp phần tạo động lực mới cho kinh tế, tạo lợi thế cạnh tranh mới cho quốc gia.
Công ty Cổ phần Hàng không Pacific Airlines nợ hơn 751 tỷ đồng tiền thuế

Công ty Cổ phần Hàng không Pacific Airlines nợ hơn 751 tỷ đồng tiền thuế

Nợ quá hạn hơn 751 tỷ đồng tiền thuế Công ty Cổ phần Hàng không Pacific Airlines bị ngừng sử dụng hóa đơn từ ngày 02/7.
Báo Pháp luật Việt Nam kỷ niệm 39 năm: Đoàn kết – Hiện đại – Nhân văn

Báo Pháp luật Việt Nam kỷ niệm 39 năm: Đoàn kết – Hiện đại – Nhân văn

Tối ngày 12/7 tại thành phố Quy Nhơn(Bình Định), báo Pháp luật Việt Nam đã tổ chức chương trình Gala dinner kỷ niệm 39 năm ngày báo Pháp luật Việt Nam xuất bản số báo đầu tiên (10/7/1985-10/7/2024).
‘Sợi dây’ Chứng khoán APG - GKM Holdings

‘Sợi dây’ Chứng khoán APG - GKM Holdings

Mối quan hệ thân thiết của GKM – APG được "phác hoạ" thông qua hàng loạt giao dịch, góp cổ phần của GKM Holdings.
Phát động Chương trình bình chọn, tôn vinh "Gương sáng pháp luật" lần III

Phát động Chương trình bình chọn, tôn vinh "Gương sáng pháp luật" lần III

Sáng 1/7, Báo Pháp luật Việt Nam (PLVN) chính thức phát động Chương trình bình chọn, tôn vinh “Gương sáng pháp luật” lần III, năm 2025.
Chuyên trang truyền thông Pháp luật Plus chuyển về trụ sở mới

Chuyên trang truyền thông Pháp luật Plus chuyển về trụ sở mới

Do nhu cầu công việc, Chuyên trang truyền thông Pháp luật Pháp luật+ (Báo Pháp luật Việt Nam) chuyển về trụ sở mới.
Mới nhất
Đọc nhiều
Khởi tố đối tượng trộm nhiều tài sản có giá trị trong két sắt

Khởi tố đối tượng trộm nhiều tài sản có giá trị trong két sắt

Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an quận Tây Hồ đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và tạm giam Trịnh Thị Thảo (SN 1995) trú tại Ngọc Thanh, Kim Động, Hưng Yên về tội Trộm cắp tài sản.
Công an tỉnh Nghệ An gặp mặt, thăm hỏi các thương, bệnh binh

Công an tỉnh Nghệ An gặp mặt, thăm hỏi các thương, bệnh binh

Ngày 23/7, Công an tỉnh Nghệ An đã tổ chức gặp mặt các thương, bệnh binh, thân nhân liệt sỹ tại Trung tâm Điều dưỡng thương bệnh binh tại Trung tâm Điều dưỡng thương binh Nghệ An tại xã Nghi Phong (Nghi Lộc - Nghệ An).
Cựu chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết sẵn sàng dùng gần 5.000 tỷ đồng tài sản tích luỹ để khắc phục hậu quả

Cựu chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết sẵn sàng dùng gần 5.000 tỷ đồng tài sản tích luỹ để khắc phục hậu quả

Cựu Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết: "Kính mong HĐXX tạo điều kiện thuận lợi để bị cáo được xử lý tài sản cá nhân gần 5.000 tỷ đồng để khắc phục hậu quả vụ án mà cơ quan điều tra đã và đang phong toả hơn 2 năm qua".
Tin bài khác
Rộng cửa xuất khẩu nông sản

Rộng cửa xuất khẩu nông sản

Ngay đầu năm đã có nhiều dấu hiệu cho thấy cánh cửa mở rộng hơn cho xuất khẩu (XK) nông sản Việt trong năm 2024. Chưa kể, ngay bên lề Hội nghị Bộ trưởng Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đang diễn ra, đã có một sự kiện hội nghị dành riêng cho các nước XK nông sản, nhằm tìm kiếm những cách thức cạnh tranh XK công bằng nhất.
Hà Nội ủy quyền cho Sở Xây dựng được chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản

Hà Nội ủy quyền cho Sở Xây dựng được chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản

UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 818/QĐ-UBND về việc ủy quyền cho Sở Xây dựng Hà Nội giải quyết, tiếp nhận một số thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng thuộc thẩm quyền quyết định của UBND thành phố.
Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam nợ gần 1,5 tỷ đồng tiền thuế

Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam nợ gần 1,5 tỷ đồng tiền thuế

Do chậm nộp tiền thuế và quá thời hạn nộp thuế, Công ty Cổ phần BENGAL Việt Nam bị Cục thuế tỉnh Bắc Giang cưỡng chế số tiền gần 1,5 tỷ đồng.
Công ty CP COMA 68 tiếp tục bị cưỡng chế gần 500 triệu đồng tiền thuế

Công ty CP COMA 68 tiếp tục bị cưỡng chế gần 500 triệu đồng tiền thuế

Do nợ thuế quá thời hạn nộp thuế, Công ty CP COMA 68 bị cưỡng chế số tiền gần 500 triệu đồng.
Nam Định: Xã Trực Hùng cho 18 trường hợp thuê đất bãi là không đúng thẩm quyền

Nam Định: Xã Trực Hùng cho 18 trường hợp thuê đất bãi là không đúng thẩm quyền

Nội dung này được cơ quan chức năng tỉnh Nam Định nêu rõ trong một văn bản ban hành mới đây.
Chủ đầu tư KDC Phúc Gia Tân bị xử phạt vì thi công không giấy phép môi trường

Chủ đầu tư KDC Phúc Gia Tân bị xử phạt vì thi công không giấy phép môi trường

Hành vi vi phạm của Công ty TNHH Đầu tư Lê Gia Newland đã bị UBND tỉnh Bình Định phát hiện và ban hành quyết định xử phạt hành chính.
Xử phạt KIM Việt Nam do cho khách hàng giao dịch vượt quá giới hạn

Xử phạt KIM Việt Nam do cho khách hàng giao dịch vượt quá giới hạn

Công ty TNHH Quản lý quỹ KIM Việt Nam vừa phải nhận quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Nghệ An: Tạo điều kiện

Nghệ An: Tạo điều kiện 'tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất' cho doanh nghiệp đầu tư

UBND tỉnh yêu cầu tiếp tục thực hiện quyết liệt cải cách TTHC, tạo điều kiện “tốt nhất, nhanh nhất, thuận lợi nhất” cho doanh nghiệp khi đầu tư vào Nghệ An.
Doanh nghiệp xuất nhập khẩu gặp

Doanh nghiệp xuất nhập khẩu gặp 'bão phí' ở đường biển

Các hãng tàu nước ngoài được tự tăng phụ phí xếp dỡ tại cảng mà không cần giải trình lý do. Đây là hệ lụy ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của doanh nghiệp (DN) xuất nhập khẩu (XNK) Việt Nam. Trong tình thế xung đột Biển Đỏ vẫn đang tác động mạnh đến hàng hóa Việt thì việc tăng phụ phí của các hãng tàu đã làm cho DN Việt “khó chồng khó”.
Fecon (FCN) lần đầu thua lỗ kể từ năm 2008

Fecon (FCN) lần đầu thua lỗ kể từ năm 2008

Với khoản lỗ ròng hơn 43,1 tỷ đồng, CTCP Fecon đã có lần đầu tiên thua lỗ kể từ năm 2008 và không hoàn thành các mục tiêu lợi nhuận, doanh thu.
tong bi thu nguyen phu trong trong cong cuoc bao ve chu quyen bien dao cua to quoc

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong công cuộc bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc

(PLM) - Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng vẻ vang của mình, nhất là trên cương vị Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Quân ủy Trung ương, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã dành tình cảm đặc biệt đối với cán bộ, chiến sĩ Hải quân. Tổng Bí thư luôn kịp thời quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và đánh giá cao sự nỗ lực, quyết tâm của cán bộ, chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam trong khắc phục khó khăn, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc; xây dựng Hải quân nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và hiện đại.
ha noi nhieu noi treo co ru truoc ngay quoc tang tong bi thu nguyen phu trong

Hà Nội: Nhiều nơi treo cờ rủ trước ngày Quốc tang Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

(PLM) - Dù còn 3 ngày nữa mới diễn ra Quốc tang, nhưng tại một số địa điểm tại Hà Nội cũng như trên cả nước đã treo cờ rủ để tưởng nhớ cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
tong bi thu nguyen phu trong nha lanh dao ly luan xuat sac

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng – Nhà lãnh đạo, lý luận xuất sắc

(PLM) - Trải qua nhiều cương vị quan trọng do Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó, như: Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng từ khoá VII đến khóa XIII; Uỷ viên Bộ Chính trị từ khoá VIII đến khóa XIII; Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; Bí thư Thành uỷ Hà Nội; Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Chủ tịch Quốc hội; Chủ tịch nước; Tổng Bí thư từ khoá XI đến khóa XIII, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã có nhiều cống hiến to lớn, quan trọng cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc ta, nhất là trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
tinh cam dac biet cua nhan dan voi tong bi thu nguyen phu trong

Tình cảm đặc biệt của nhân dân với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

(PLM) - Hơn nửa thế kỷ hoạt động cách mạng không ngừng nghỉ, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã cống hiến hết mình, trọn một đời đóng góp cho Đảng, cho nhân dân. Hình ảnh vị lãnh đạo kiên trung, trí tuệ và mẫu mực, tận trung với Đảng, hết lòng vì dân sẽ luôn sống trong trái tim của mỗi người dân Việt Nam.
bo tu phap dung dau cac bo nganh ve chi so cai cach hanh chinh nam 2023

Bộ Tư pháp đứng đầu các bộ, ngành về Chỉ số Cải cách hành chính năm 2023

(PLM) - Sáng ngày 18/7/2024, Tại Hội trường Đa năng - Bộ Tư Pháp đã diễn ra Tọa đàm đánh giá, rút kinh nghiệm về Chỉ số cải cách hành chính năm 2023 và đánh giá việc thực hiện Đề án 06 trong 06 tháng đầu năm, nhiệm vụ, giải pháp từ nay đến cuối năm 2024 của Bộ tư Pháp.