Công khai, minh bạch - giá trị phổ quát của nền hành chính nhà nước và quản trị văn minh. Chúng ta không thể đứng ngoài!
Báo Pháp luật Việt Nam ra thứ năm, ngày 15/9 ở trang 3 có bài: “Dự án Luật Đấu giá tài sản: Tạo môi trường bình đẳng, minh bạch trong hoạt động đấu giá”. Đúng là cần công khai, minh bạch.
Đơn giản vì “câu chuyện đấu giá” nơi này, nơi khác đang bị “nhóm lợi ích”, ít nhất là “xã hội đen” chi phối. Nóng bỏng nhất hiện nay là đấu giá “đất vàng, đất kim cương” do quá trình sáp nhập nọ kia dẫn đến “thừa công sở”, thiếu tiền xây mới.
Không ở đâu không có “bất thường”, thậm chí cả những vụ đấu giá đất đai, tài sản của chính cơ quan bảo vệ luật pháp. Chỉ cần vào google gõ “đấu giá bất thường” sẽ có ngay 920.000 kết quả (0,56 giây). Rất nhiều bất thường, hậu quả là tài sản nhà nước bị thất thoát, lòng tin của nhân dân bị đổ vỡ.
Nguyên tắc căn bản của hoạt động bán đấu giá tài sản là công khai, minh bạch, thu hút khách hàng tham gia ở mức đông đảo nhất có thể, để giá trúng được tiệm cận với giá thị trường.
Đáng tiếc, thực tế không diễn ra như vậy.
Theo báo chí, Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình vừa có văn bản chỉ đạo về xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm trong vụ áp thuế oan 5.7 tỷ đồng.
“UBND tỉnh Lâm Đồng thông báo công khai các hình thức xử lý trách nhiệm trên các phương tiện thông tin đại chúng để có tác dụng góp phần hạn chế những vi phạm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về đất đai và giải quyết khiếu nại của công dân” văn bản nêu.
Đây là vụ việc “động trời”, tiêu biểu về công lao “hành dân”. Tuy nhiên, báo cáo của UBND huyện Đức Trọng gửi lên UBND tỉnh thì huyện áp dụng hình thức kỷ luật khiển trách đối với ông Trưởng phòng TN&MT huyện Đức Trọng, cảnh cáo đối với ông Phó phòng TN&MT huyện Đức Trọng, ông Phó Chánh Thanh tra huyện cũng bị khiển trách.
Ngoài ra, một số cán bộ chuyên viên liên quan đến sự việc do chưa vi phạm nghiêm trọng nên chịu sự kiểm điểm, rút kinh nghiệm trước UBND huyện. Nói chung là kỷ luật “êm ru”. Đã đến lúc không thể “dấm dúi”, “bỏ túi” niềm tin của nhân dân và “tiêu xài” niềm tin vô tội vạ.
Cơ sở của nguyên tắc công khai, minh bạch trong hoạt động của các cơ quan nhà nước bắt nguồn từ các học thuyết về sự kiểm soát (hạn chế) quyền lực nhà nước. Bởi lẽ, những cá nhân, tổ chức đại diện quyền lực nhà nước luôn có xu hướng lạm quyền, vụ lợi.
Đây là cơ sở lý luận và thực tiễn của công khai, minh bạch. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhiều lần yêu cầu công khai, minh bạch, chống lợi ích nhóm trên tất cả các lĩnh vực hoạt động.
Đây là điểm mấu chốt để có thể xây dựng “Chính phủ liêm chính, kiến tạo, hành động, phục vụ người dân và doanh nghiệp” như quyết tâm của Thủ tướng.
Công khai, minh bạch – giá trị phổ quát của nền hành chính nhà nước và quản trị văn minh. Chúng ta không thể đứng ngoài!