Ngày 30/5 âm lịch hàng năm tại đình làng Trà Cổ, TP Móng Cái tỉnh Quảng Ninh diễn ra buổi khai mạc lễ hội đình làng. Đây là một lễ hội truyền thống, thể hiện những nét đẹp văn hóa dân gian vùng đồng bằng sông Hồng.
Tin nên đọc
Bất chấp phản đối, hàng nghìn chú chó vẫn bị giết thịt phục vụ lễ hội
Hà Tĩnh: Náo nhiệt lội bùn đánh cá trong Lễ hội đánh cá Đồng Hoa
Hơn 11 triệu chữ ký phản đối lễ hội thịt chó ở Trung Quốc
Toàn cảnh lễ khai mạc Euro 2016: Lễ hội âm nhạc ở Stade de France
Trước kia lễ hội diễn ra với nhiều hoạt động và nghi thức, vào ngày 25/5 âm lịch làng lại cắt cử các bô lão, trai tráng đi trên một con thuyền rước bài vị tiên công từ Trà Cổ về quê tổ Đồ Sơn.
Nghi lễ này tưởng nhớ con đường khai phá lập nghiệp của các vị tiền nhân xưa và cũng để nhắc nhở răn dạy con cháu nhớ đến gốc gác tổ tiên của mình. Ngày nay nghi lễ này ngày nay đã được lược bỏ do việc đi lại khó khăn, tốn kém, vất vả.
Tuy vậy tục lệ chính “thi Ông Voi” vẫn được duy trì qua các mùa lễ hội. “Ông Voi” là cách đặt tên của người Trà Cổ về lợn, con vật gắn bó với đời sống hàng ngày của người dân và hiện hữu trong đời sống tâm linh của người dân vùng đồng bằng sông Hồng.
|
Cai đám chuẩn bị cho lễ hội. |
Theo tục lệ được duy trì, trước khi vào mùa lễ hội, làng Trà Cổ chọn ra 12 người được gọi là cai đám, để chuẩn bị cho mùa lễ hội sau.
Cai đám là những người trung tuổi, có đạo đức, sức khỏe tốt, gia đình thuận hòa. Thông thường mỗi một người sẽ chỉ được một lần trong đời làm cai đám, những người được chọn sẽ rất vinh dự và tự hào vì điều đó sẽ mang đến may mắn, tài lộc, mạnh khỏe suốt cả năm.
Đầu năm mỗi cai đám sẽ nuôi một chú lợn và được gọi là “Ông Voi” cùng với chế độ chăm sóc đặc biệt chu đáo, được bác sĩ thú y thăm khám thường xuyên.
Anh Phạm Thanh Lịch một cai đám chia sẻ: “Được làng chọn là một trong những cai đám năm nay tôi rất vui mừng, tôi mong rằng “Ông Voi” của nhà tôi sẽ giành giải rất để mang lại may mắn, tài lộc, sức khỏe và nhất là tàu đánh cá ra khơi của nhà tôi được thuận buồm xuôi gió”.
|
Các Ông Voi được xếp thành 2 hàng để chuẩn bị chầu Đình. |
Trước ngày 30/5 các “Ông Voi” sẽ được đưa đến 3 đình để chầu đình: đình Nam Thọ, đình Đông Thịnh, đình Tràng Vĩ, các đình đều thuộc phường Trà Cổ và đều tổ chức lễ hội “thi Ông Voi”.
Chiều ngày 30/5 âm lịch sau khi làm lễ tế gia tiên, các cai đám sẽ dùng cũi sơn đỏ, có mái che đã tắm rửa sạch sẽ, rước “Ông Voi” vào đình xếp hai hàng ngay ngắn để chầu thần.
Sau lễ tế cáo yết thần, Ban tổ chức lễ hội sẽ dùng thước đo từ đầu đến đuôi, đo vòng cổ từng “ông”. “Ông” nào thân dài nhất, vòng cổ to nhất, đẹp nhất sẽ giành giải nhất.
Ngay sau phần chấm giải, các “Ông Voi” trở lại là những chú lợn bình thường, gia đình cai đám có thể bán luôn cho thương lái ngay tại cổng đình hoặc đưa về nhà giết thị khao họ hàng.
Riêng “Ông Voi” đạt giải nhất thì được giữ lại để mổ tế thần. Trong mâm lễ, ngoài thủ lợn, không thể thiếu túm lông đuôi của “Ông Voi” này. Lễ trao thưởng cho cai đám có “Ông Voi” giải nhất sẽ được tổ chức vào sáng ngày chính hội hôm sau.
|
Ông Voi trong cũi sơn đỏ, có mái che và ghi cân nặng chuẩn bị cho tục thi. |
Trong suốt những ngày hội đình, các cai đám sẽ phải túc trực ở đình, cùng ban tổ chức lo các việc cúng lễ, đèn nhang cho đến khi xong hội mới thôi. Họ được dân làng kính trọng gọi là “ông đám”. Mọi hoạt động đều phải diễn ra tươm tất chuẩn bị cho ngày 1/6 âm lịch, ngày lễ chính.
Lễ hội đình làng Trà Cổ được tổ chức vào mùa hè – mùa du lịch hàng năm, trong đó tục lệ “thi Ông Voi” được coi là đặc sắc nhất, được người dân và du khách quan tâm.
Đây là nét văn hóa tiêu biểu của tỉnh Quảng Ninh nói chung và thành phố Móng Cái nói riêng. Thành phố Móng Cái đang đẩy mạnh quy hoạch phát triển kinh tế du lịch biển mũi nhọn, khai thác tối đa tiềm năng kinh tế mà thiên nhiên ban tặng cho vùng đất nơi đây.
Trà Cổ hứa hẹn đây không chỉ là điểm đến thu hút khách du lịch bởi vẻ đẹp của thiên nhiên, bãi biển trữ tình nhất Việt Nam mà còn là nét đẹp văn hóa cổ truyền mái đình làng biển.