Kết luận thanh tra của Tổng cục quản lý đất đai (TCQLĐĐ Bộ Tài nguyên và Môi trường) không những chỉ ra hàng loạt sai phạm đối với tổ chức như Công ty Cổ phần Thống Nhất - Chủ đầu tư Khu công nghiệp (KCN) Bàu Xéo (huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai) mà còn nêu lên những tồn tại, vi phạm của các cơ quan quản lý nhà nước ở tỉnh Đồng Nai về việc chấp hành pháp luật đất đai trong quản lý, sử dụng đất tại KCN nói trên.
 |
| Trụ sở Cty Thống Nhất-chủ đầu tư Khu công nghiệp Bàu Xéo. |
Theo đó, trong hai năm 2017 và năm 2018, Công ty Cổ phần Thống Nhất (Cty Thống Nhất) chưa báo cáo UBND tỉnh Đồng Nai, Tổng cục Quản lý đất đai về diện tích đất chưa cho thuê, cho thuê lại trong KCN; UBND huyện Trảng Bom ban hành quyết định phê duyệt phương án bồi thường và tái định cư nhưng Cty Thống Nhất vẫn chưa chuyển đủ số tiền bồi thường, hỗ trợ tái định cư là 7,9 tỷ đồng là thực hiện sai với nghị định của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khu Nhà nước thu hồi đất.
Cũng theo Kết luận thanh tra của TCQLĐĐ, từ những năm 2004 đến 2007 khi chưa được Nhà nước cho thuê đất nhưng Cty Thống Nhất làm trái với quy định tại Luật Đất đai năm 2003 khi cho Công ty TNHH Shing Mark ViNa và Công ty TNHH Pou Sung Việt Nam thuê lại đất với diện tích khoảng 300 ha. Tuy nhiên, UBND tỉnh Đồng Nai đã thực hiện truy thu tiền thuê đất đối với Công ty từ năm 2004 như trường hợp đã có quyết định cho thuê đất.
Thanh tra TCQLĐĐ cũng chỉ ra, phía các cơ quan quản lý nhà nước tỉnh Đồng Nai lập phê duyệt các phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư còn chậm trễ (đối với các phương án được ký trước ngày 1/7/2014) chỉ có nội dung xác định mức bồi thường, hỗ trợ cho từng đối tượng bị thu hồi mà không nêu cụ thể phần bố trí tái định cư, giá đất tính thu tiền sử dụng đất tái định cư là chưa phù hợp với thông tư của Bộ Tài chính, nghị định của Chính phủ. Cụ thể, mặc dù đã có phương án bồi thường, hỗ trợ từ các năm 2004, 2005, 2006 nhưng đến thời điểm thanh tra, vẫn còn diện tích 18,88 ha đất chưa hoàn thành bồi thường, giải phóng mặt bằng; phương án còn bị phê duyệt điều chỉnh lại 6 lần.
Từ những nội dung thanh tra trên, TCQLĐĐ đề nghị Cty Thống Nhất tiếp tục phối hợp với UBND huyện Trảng Bom để thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng dứt điểm đối với phần diện tích còn lại tại dự án; chuyển tiền bồi thường, hỗ trợ và tái định cư 7,92 tỷ đồng cho Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Trảng Bom để thực hiện chi trả cho các hộ dân có đất bị thu hồi theo quy định của pháp luật.
Còn các cơ quan chuyên môn của tỉnh Đồng Nai thực hiện việc kiểm tra, thanh tra và xử lý đối với trường hợp thuê đất, thuê lại đất trong KCN nhưng không đưa đất vào sử dụng (Công ty TNHH ô tô Bắc Quang và Công ty TNHH Hua Chi Việt Nam); Đồng thời TCQLĐĐ chỉ đạo Cục Thuế Đồng Nai tính toán lại số tiền thuê đất được miễn do điều chỉnh giảm diện tích thuê đất từ hơn 20.000 m2 xuống còn 14.500 m2 trong khu công nghiệp.
Đối với UBND tỉnh Đồng Nai, TCQLĐĐ kiến nghị chỉ đạo cơ quan tài nguyên và môi trường cấp tỉnh và cấp huyện kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong việc thực hiện trình tự, thủ tục về giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận còn để xảy ra các tồn tại, vi phạm; chỉ đạo UBND huyện Trảng Bom hoàn thành giải quyết dứt điểm việc bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng đối với phần diện tích còn lại tại dự án; phối hợp với cơ quan chuyên môn của tỉnh kiểm tra, xử lý dứt điểm đơn thư, khiếu kiện của người dân liên quan đến việc thu hồi, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại dự án.
