Nghề luật sư bền vững đến từ tinh thần thượng tôn Pháp luật

Nhân kỉ niệm ngày truyền thống Luật sư Việt Nam (10/10), phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã có cơ hội ngồi lại với các luật sư, suy ngẫm và chia sẻ những điều khó nói trong hành trình bảo vệ công lý, nhất là khi tham gia vào các vụ trọng án.

Đối diện áp lực dư luận?

Đánh giá hiện nay, hoạt động của luật sư dần mang tính chuyên nghiệp, lấy lẽ phải, công bằng, công lý làm mục tiêu hoạt động, làm pháp luật, làm quy tắc đạo đức làm thước đo cho hành vi và hoạt động nghề nghiệp, Luật sư Nguyễn Văn Tuấn – Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) chia sẻ, trong quá trình hành nghề luật sư, ông có cơ hội được tiếp xúc, trải nghiệm với nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau, phần nhiều là nỗi buồn khi khách hàng của mình phải đối diện với tù tội, vướng mắc về pháp lý, hay đứng trước sự đổ vỡ cuộc sống gia đình, những rủi ro, thiệt hại trong thương trường…

“Tôi luôn phải đối diện giữa tâm thế của một người hành nghề luật cần đòi hỏi sự tỉnh táo, bản lĩnh trước những áp lực để cố gắng trợ giúp cho khách hàng, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp cho họ, với cảm xúc của một con người khi chứng kiến những nỗi đau, sự tan vỡ từ bên trong.

Mỗi khi tiếp xúc với một khách hàng, điều khiến tôi suy nghĩ nhiều nhất chính là tâm trạng của họ, bởi chính cảm nhận được tâm trạng của khách hàng sẽ là yếu tố quyết định đến sự dấn thân của luật sư trong hành trình tìm kiếm sự thật khách quan.”, Luật sư Tuấn nói.

Đối với Luật sư Tuấn, cái khó nhất khi tham gia những vụ án “khó”, gây bức xúc dư luận đó là áp lực quá lớn đến từ dư luận.

“Họ bảo tôi tại sao lại đi bênh vực cho kẻ tội phạm này? Bản thân tôi cũng tự đặt câu hỏi: “Mình phải bào chữa cho bị cáo thế nào đây? Còn gì có thể bào chữa?”. Tôi cũng đắn đo vì sợ bị trả thù, sợ phản ứng của gia đình bị hại. Nhưng đó là trách nhiệm nghề nghiệp của mình, là quyền của bị cáo”, Luật sư Tuấn chia sẻ.

Ông Tuấn cho biết thêm, nhiệm vụ của các luật sư khi tham gia các vụ trọng án không chỉ dừng lại ở việc bào chữa mà còn phải giải thích thế nào để bị cáo thanh thản chấp nhận: “Niềm vui của tôi khi tham gia các vụ này là mình đã “cảm hóa” được một tên giết người man rợ, giúp người phạm tội hiểu và biết chấp nhận sự trừng phạt theo quy đinh của pháp luật.”.

Ở góc độ khác, Luật sư Hà Huy Sơn - Công ty Luật TNHH TGS (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) cho rằng, nghề luật sư không đơn thuần chỉ là thể hiện tinh thần phục vụ khách hàng mà còn thể hiện mối quan hệ phối hợp giữa luật sư và cơ quan nhà nước trong bảo vệ công lý, bảo vệ luật pháp. Tuy nhiên, không phải lúc nào những giá trị và mục tiêu trong hoạt động nghề nghiệp luật sư cũng nhận được sự ủng hộ tuyệt đối từ cộng đồng xã hội và các cơ quan công quyền. Nếu xử lý không khéo sẽ rất dễ xảy ra xung đột trong quan hệ pháp lý giữa các chủ thể có vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ khác nhau.

Cụ thể, luật sư tham gia bào chữa bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị can, bị cáo trong các vụ án hình sự cần phải khai thác được những yếu tố có thể bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị can, bị cáo; phải đánh giá, thu thập chứng cứ và rà soát lại toàn bộ thủ tục, trình tự tiến hành của cơ quan điều tra xem có phù hợp với các quy định của pháp luật tố tụng hay không…

“Nếu phát hiện sai sót của cơ quan tiến hành tố tụng thì với trách nhiệm và bổn phận nghề nghiệp, luật sư phải có kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền. Trong những trường hợp như vậy, luật sư có thể bị cho là làm cản trở hoạt động điều tra và nếu luật sư không vững vàng về chuyên môn, nghiệp vụ thì sẽ rất khó có thể bảo vệ quyền lợi tốt nhất cho khách hàng.”, Luật sư Sơn trao đổi.

Do đó, Luật sư, Tiến sỹ Lê Ngọc Khánh - Chuyên viên cấp cao Công ty Luât TNHH TGS (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) cho rằng, các cơ quan bảo vệ pháp luật của Nhà nước cùng các phương tiện thông tin đại chúng cần thấu hiểu, thông cảm, chia sẻ sự đóng góp quan trọng của đội ngũ luật sư trong quá trình tố tụng, bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người dân không bị oan sai, nhưng không bỏ lọt tội phạm, bảo vệ lẽ phải, bảo vệ công lý và sự thật khách quan.

“Hoạt động của họ đã góp phần hoàn thiện hệ thống tư pháp của Nhà nước pháp quyền, thúc đẩy xã hội phát triển, luôn thượng tôn pháp luật, văn minh, dân chủ, công bằng, tự do”, Luật sư Khánh khẳng định.

Đạo đức nghề nghiệp là cái gốc cho sự phát triển bền vững

Chia sẻ với Phóng viên, Thạc sỹ, Luật sư Nguyễn Đức Hùng – Phó Giám đốc Công ty Luât TNHH TGS (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) thừa nhận rằng, nghề nào cũng có những mặt trái, không phải luật sư nào khi bắt đầu hành nghề và trong suốt cuộc đời nghề nghiệp cũng có thể giữ gìn được những giá trị chuẩn mực của nghề nghiệp, sẽ có những luật sư vi phạm pháp luật và vi phạm đạo đức nghề nghiệp.

Tuy nhiên, vượt lên những mặt trái của nghề nghiệp, đa phần các luật sư đã giữ vững được những nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức của nghề nghiệp, góp phần to lớn trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho khách hàng, bảo vệ pháp chế và công lý, thúc đẩy công cuộc cải cách tư pháp và xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN.

“Luật sư phải hành nghề bằng sự nhiệt huyết, tinh thần trách nhiệm, coi việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của khách hàng như bảo vệ quyền lợi cho chính mình, không chùn bước trước những khó khăn, có lòng trắc ẩn, sự dũng cảm, tinh thần nghĩa hiệp trong quá trình đi tìm và bảo vệ công lý, lẽ phải và sự công bằng cho khách hàng”, Luật sư Hùng bày tỏ quan điểm.

Bên cạnh việc phải đối mặt với những cám dỗ, những mặt trái của xã hội, Luật sư Khánh cho biết, thực tế hiện nay, có một số bộ phận cán bộ, công chức và cộng đồng dân cư chưa nhận thức đúng đắn, đầy đủ về vị trí, vai trò của nghề luật sư; về những đóng góp âm thầm, tích cực của luật sư trong các hoạt động tố tụng, giúp cho các cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan chức năng làm rõ được sự thật khách quan và tư vấn pháp lý cho người dân để bảo vệ công lý và công bằng xã hội… Đó cũng chính là những yếu tố đang cản trở hoạt động của các luật sư.

Tuy nhiên, theo Luật sư Hà Huy Sơn, dù ở trong bối cảnh nào, luật sư cũng luôn luôn phải cẩn trọng và bình tĩnh để giải quyết vấn đề, tránh gây ảnh hưởng đến uy tín và danh dự của luật sư. Bởi vì, uy tín của mỗi một luật sư được gắn với nghề luật sư và giới luật sư, trách nhiệm của mỗi một luật sư và cả đội ngũ luật sư với cộng đồng xã hội là phải nhất quán trong việc cung cấp các dịch vụ có chất lượng cho xã hội.

Trong đó, Luật sư Sơn nhấn mạnh, đạo đức nghề nghiệp luật sư luôn là cái gốc để tạo lập sự phát triển vững bền cho mỗi luật sư và nghề luật sư.