Hà Nội 27 °C
TP Hồ Chí Minh 28 °C
Hải Phòng 26 °C
Đà Nẵng 28 °C
Yên Bái 23 °C
  • Hà Nội Hà Nội 27°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 28°C
  • Hải Phòng Hà Nội 26°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 28°C
  • Yên Bái Hà Nội 23°C

Sức mạnh phản biện báo chí

Góc nhìn Plus
10/07/2020 16:42
Võ Tuấn Anh
aa
Trước khi được gửi đi dự thi Giải Báo chí Quốc gia lần thứ VII năm 2012, loạt bài 5 kỳ “Chứng minh nhân dân mẫu mới: Chưa “ra lò” đã phiền toái” của nhóm tác giả Võ Tuấn Anh và Phan Thanh Quý đã bàn, thậm chí bàn rất sâu và kiên trì về một vấn đề “nóng bỏng” của xã hội lúc bấy giờ, liên quan tới thẩm quyền quản lý của ngành Công an.


Anh126.

Năm 2012, nhận định CMND mẫu mới là vấn đề được cả xã hội quan tâm, PLVN đã theo đuổi đề tài này với loạt bài 5 kỳ.

Nhạy cảm và đụng chạm

Đúng một tháng trời, chúng tôi lăn lộn với đề tài chứng minh nhân dân (CMND) mẫu mới gây phiền toái. Giờ, lật ra xem lại, nghĩ lại vẫn thấy “lạnh sống lưng”, vì lượng thông tin quá dày, “nóng” và liên tiếp chỉ trong chừng đó thời gian.

Làm loạt bài này, chúng tôi đã được lãnh đạo Ban Biên tập, Ban Bạn đọc ưu ái về chỉ tiêu bài vở, để tập trung thông tin về vấn đề CMND. Vẫn nhớ, khi cầm tờ thống kê nhuận bút của tháng đó trên tay, anh em trong Ban đùa nhau rằng: “Tháng này ăn mỳ tôm nhá!”. Dù thế, sự hào hứng vẫn luôn có trên khuôn mặt của các đồng nghiệp sau mỗi sáng, khi từng số báo ra.

Trong một tháng trời đó, chúng tôi thường rời Tòa soạn khá muộn nhưng tới Tòa soạn rất sớm, để cà phê sáng cùng đồng nghiệp, để nghe ngóng mọi người bàn tán về loạt bài này ra sao. “Được lắm!”; “Phải theo tiếp”… các đồng nghiệp đã cổ vũ ngay từ những kỳ báo đầu tiên như thế.

Theo mạch viết, đến kỳ thứ tư, khi chúng tôi đăng bài “Đã quản vân tay lại “đòi” thêm gì nữa?”, chứng minh rõ việc quản lý công dân không cần đề tên cha, mẹ trên căn cước, đã tạo ra sức mạnh phản biện cho cả loạt bài. Lúc bấy giờ, một số đồng nghiệp báo bạn bắt đầu gọi điện chia sẻ, hưởng ứng; nhiều bạn đọc gọi điện, gửi thư về Tòa soạn bày tỏ ý kiến đồng tình với cách đặt vấn đề của PLVN.

Tuy nhiên, sau mỗi trang báo, đặc biệt là những bài có tính phản biện xã hội như thế, đã vấp phải không ít khó khăn, với những chuyện thật khó chia sẻ cùng đồng nghiệp và bạn đọc vào thời điểm đó.

Tôi vẫn nhớ, vào khoảng 9h sáng ngày bài báo đầu tiên được xuất bản, đang trên đường tới Tòa soạn thì một nhân vật (là cán bộ công an của một quận) được đề cập trong bài, hốt hoảng gọi điện cho phóng viên: “Báo viết gì mà tôi bị sếp “triệu” lên làm báo cáo, giải trình nghe gấp gáp lắm?”.

Ngay trong ngày hôm đó, chúng tôi mang theo tờ báo đến tận nơi để xem người này bị “sếp triệu lên” vì lẽ gì. Sau đó, chính “sếp” của nhân vật này cũng đã liên lạc với chúng tôi, đề nghị được “chỉnh” lại lời mà thuộc cấp của ông đã phát ngôn trên PLVN được cho là đụng chạm, để “cứu” cả đơn vị khỏi việc “tày đình” là đã nói ngược với quan điểm, chủ trương của ngành Công an về câu chuyện CMND thời điểm đó.

Trước lời đề nghị khá bất ngờ này, với sự nhạy cảm của người làm báo, chúng tôi có một niềm tin nội tâm rất lớn rằng chủ trương CMND mẫu mới không hẳn chỉ có người dân phản đối. Vì thế, ngay ngày hôm sau, những thông tin phản hồi “đặc biệt” này tiếp tục được đăng tải trên PLVN.

“Át chủ bài” của loạt bài

Anh em báo giới quan tâm vấn đề chúng tôi theo đuổi khi đó, nói rằng “át chủ bài” của loạt này chính là ý kiến của lãnh đạo một đơn vị thuộc Bộ Công an, vì vị này đã thẳng thắn đề nghị không đề cập tên cha, mẹ trên CMND, với lý do không phục vụ được gì nhiều cho nghiệp vụ điều tra, quản lý công dân.

Đây thực sự là tiếng nói mạnh dạn của người trong cuộc, góp phần nâng tính thuyết phục của loạt bài trước công luận, bởi ngay trong ngành Công an cũng có người không thuận với chủ trương này.

Lãnh đạo Ban Biên tập và Chi hội Nhà báo Báo PLVN chúc mừng hai nhóm tác giải đoạt hai Giải Báo chí Quốc gia lần thứ VII, năm 2012.

Điều đáng nói, thoạt đầu không một ai trong số những người mà chúng tôi tiếp xúc, phỏng vấn (từ những bà mẹ đơn thân đến một số vị đại biểu Quốc hội, nhà nghiên cứu xã hội học, luật sư…) biết được chủ trương đưa thêm tên cha, mẹ vào tấm CMND mẫu mới. Phần lớn đều ngạc nhiên và có chung một câu hỏi: “Làm sao có thể như vậy được?”.

Sự phản ứng này càng chứng tỏ cho chúng tôi thấy, chủ trương này có dấu hiệu bất ổn, không chỉ làm lộ thông tin đời tư của cá nhân trên tấm căn cước, mà còn chưa chuẩn về quy trình trưng cầu dân ý, vì đó là một vấn đề nhạy cảm, liên quan tới toàn bộ người dân. Việc chọn chi tiết này để khai thác, phản biện, không chỉ giúp PLVN bám theo được dòng chảy của một vấn đề mang tính thời sự xã hội “nóng bỏng” lúc đó, mà còn là yếu tố giúp loạt bài “ghi điểm” trong mắt độc giả.

Cứ mỗi kỳ báo, chúng tôi đều sắp xếp để một chuyên gia, nhà quản lý, người làm công tác lập pháp có uy tín, tâm huyết… xuất hiện, lên tiếng bàn luận các góc cạnh của vấn đề như: Bảo vệ quyền trẻ em; quyền bí mật đời tư công dân; trình tự ban hành văn bản quy phạm pháp luật; nghiệp vụ quản lý tàng thư căn cước và điều tra tội phạm… Tóm lại, tất cả những người chúng tôi từng trao đổi, mời lên báo đều khẳng định bãi bỏ quy định ghi tên cha, mẹ trên CMND là cần thiết, là tôn trọng pháp luật và văn minh.

Nhớ lại thời điểm nhận tin “chiến thắng” của loạt bài từ Thường trực Hội đồng Giải Báo chí Quốc gia năm đó, ông Nguyễn Văn Pha, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã nói với chúng tôi: “Chỉ tính riêng việc mời được nhiều chuyên gia, nhà quản lý, giới luật học, đại biểu Quốc hội… cùng PLVN trao đổi về chủ đề này, đủ thấy loạt bài được tổ chức thực hiện công phu và có sức ảnh hưởng đến xã hội”.

Còn chúng tôi, những người thực hiện loạt bài này thì chỉ suy nghĩ giản dị rằng, báo chí nói chung và PLVN nói riêng, trong quá trình thực hiện sứ mệnh của mình, điều quan trọng nhất là phải tiếp nhận, phản ánh và phúc đáp chính xác, nhanh nhất có thể những yêu cầu của bạn đọc, của xã hội và thời cuộc. Loạt bài này trên PLVN đã được thực hiện trên tinh thần đó.

bài liên quan
Alisa - Địa chỉ trồng răng implant uy tín Hà Nội

Alisa - Địa chỉ trồng răng implant uy tín Hà Nội

Nha khoa Alisa trở thành địa chỉ trồng răng uy tín Hà Nội được nhiều bậc Giáo sư, Tiến sĩ và hàng ngàn khách hàng lựa chọn.
Bác sĩ Lê Nho Chuyên - Chuyên gia trồng răng toàn hàm tại Hà Nội

Bác sĩ Lê Nho Chuyên - Chuyên gia trồng răng toàn hàm tại Hà Nội

Phương pháp trồng răng implant toàn hàm mang lại rất nhiều lợi ích, cũng như giúp tiết kiệm chi phí nếu bạn tìm được một địa chỉ uy tín.
Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Quy định mới về cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ

Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Đông Triều (Quảng Ninh): Bị tuýt còi vì bỏ 1 tỷ đồng làm đường lại lấn ra hồ thủy lợi

Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Mới nhất
Đọc nhiều
Nhà Thủ Đức lỗ quý 1, nợ thuế hơn 91,7 tỷ đồng

Nhà Thủ Đức lỗ quý 1, nợ thuế hơn 91,7 tỷ đồng

Khó khăn ngày càng chồng chất khi Công ty CP Phát triển Nhà Thủ Đức nhận quyết định cưỡng chế từ Cục thuế TP Hồ Chí Minh.
Hà Nội đã thanh tra 1.030 vụ buôn lậu trong tháng 4/2024

Hà Nội đã thanh tra 1.030 vụ buôn lậu trong tháng 4/2024

Trong tháng 4/2024, lực lượng chức năng Hà Nội đã thanh tra, kiểm tra 1.030 vụ buôn lậu, hàng giá, gian lận thương mại.
Nhóm đối tượng nào được Bộ Y tế hỗ trợ đóng BHYT?

Nhóm đối tượng nào được Bộ Y tế hỗ trợ đóng BHYT?

Hiện nay, những đối tượng chính sách xã hội đã được Nhà nước mua thẻ BHYT, hỗ trợ 100%.
Tin bài khác
Hiệu quả từ những cơ chế đúng đắn

Hiệu quả từ những cơ chế đúng đắn

Sau một thời gian các đoạn cao tốc đi vào vận hành và nhận được những phàn nàn từ những người đi trên cao tốc về vấn đề không có trạm dừng nghỉ, cơ quan chức năng đã quyết liệt vào cuộc. Đại diện Cục Đường cao tốc cho biết, bảo đảm trong năm 2024, các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam đều có trạm dừng nghỉ.
Bài học từ buýt nhanh BRT

Bài học từ buýt nhanh BRT

Thông tin tuyến buýt nhanh BRT của Hà Nội sẽ chấm dứt hoạt động, chính thức được đưa ra mới đây, khi đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) làm việc với UBND TP Hà Nội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông từ 2009 - 2023.
Nhân lực chất lượng cao

Nhân lực chất lượng cao

Mới đây, khi dự và chỉ đạo tại Hội nghị xúc tiến đầu tư tỉnh Bình Định, diễn ra tại TP Quy Nhơn, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang lưu ý tỉnh Bình Định phải hết sức chú trọng chăm lo việc đào tạo nguồn nhân lực, bởi chất lượng của nguồn nhân lực mới chính là yếu tố quan trọng nhất để thu hút và giữ chân nhà đầu tư.
Tầm nhìn đường sắt tốc độ cao

Tầm nhìn đường sắt tốc độ cao

Theo Kết luận 49-KL/TW ngày 28/2/2023 của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2045; đặt mục tiêu đến 2025 hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao (ĐSTĐC) Bắc - Nam và khởi công trước 2030. Các đoạn ĐSTĐC Hà Nội - Vinh và TP HCM - Nha Trang được ưu tiên khởi công trong giai đoạn 2026 - 2030; phấn đấu hoàn thành toàn tuyến ĐSTĐC Bắc - Nam trước 2045.
Lời cảnh báo từ những dòng sông

Lời cảnh báo từ những dòng sông

Trung tuần tháng 3, trong một buổi đoàn công tác Bộ NN&PTNT khảo sát các công trình chống hạn mặn, lãnh đạo một tỉnh miền Tây đã đưa ra một đề xuất táo bạo. Ông cho biết địa phương đang phải gồng mình chống chọi với đợt cao điểm nắng nóng và hạn mặn khốc liệt. Mặn xâm nhập hệ thống sông rạch ảnh hưởng cuộc sống hàng chục nghìn hộ dân. Vì vậy, ông đề xuất dẫn nước từ các sông Hậu, Sài Gòn, Đồng Nai về để hạn chế khô hạn, sụt lún, thiếu nước.
Chỉ đạo đúng đắn về quy hoạch địa phương

Chỉ đạo đúng đắn về quy hoạch địa phương

Cách đây 2 ngày (23/3) khi dự Hội nghị công bố Quy hoạch tỉnh Đắk Nông thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang lưu ý địa phương nắm chắc 8 từ khóa “tuân thủ”, “linh hoạt”, “đồng bộ”, “thấu hiểu”.
“Bắt bệnh” thị trường vàng

“Bắt bệnh” thị trường vàng

Giá vàng “nhảy múa” đã không còn là chuyện riêng của những người kinh doanh vàng và khách hàng có nhu cầu tích trữ, giữ tiền bằng vàng. Đáng nói, sự biến động của thị trường vàng thời gian qua không phải lần đầu.
8,5 triệu và 8,84 tỷ đồng

8,5 triệu và 8,84 tỷ đồng

Sự việc một khách hàng ở Quảng Ninh bị một ngân hàng gửi đơn thông báo thu hồi khoản nợ xấu do chi tiêu gần 8,5 triệu đồng bằng thẻ tín dụng từ năm 2013 và qua 11 năm, nợ lãi phát sinh tới nay lên tới 8,84 tỷ đồng; đang thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận.
Tháo gỡ khó khăn về vốn

Tháo gỡ khó khăn về vốn

Hôm qua (14/3), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã chủ trì Hội nghị triển khai nhiệm vụ điều hành chính sách tiền tệ năm 2024, tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô.
Văn hóa giao thông

Văn hóa giao thông

Dù vì bất cứ lý do gì thì hành vi của hai người đàn ông đi xe máy cố ý chạy lên đường Vành đai 2 trên cao là đường chỉ dành cho xe hơi; sau đó tạt đầu ô tô, đánh người là sai rõ ràng. Tuy nhiên, câu chuyện này cũng đặt ra vấn đề, vì sao lại xảy ra việc “xung đột ứng xử” giữa người đi xe hơi và người đi xe máy? Có phải vì “tại anh, tại ả, tại cả đôi bên”?
tai hien doan quan xe dap tho trong tran dien bien phu

Tái hiện đoàn quân xe đạp thồ trong trận Điện Biên Phủ

(PLM) - Trong chiến dịch Điện Biên Phủ kéo dài từ ngày 13/3 đến 7/5/1954, hơn 2 vạn dân công hỏa tuyến của ta cùng những chiếc xe đạp thồ thô sơ đã khiến địch bất ngờ. Bằng ý chí quyết tâm, mỗi dân công đã vận chuyển hàng trăm kg hàng hóa, đạn dược trên chiếc xe thồ vào chiến trường. Trong lễ diễu binh diễu hành kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, đoàn quân xe đạp thồ huyền thoại sẽ được tái hiện sinh động giúp người dân hiểu hơn về công tác hậu cần từ hậu phương đến tiền tuyến.
ky uc dien bien phu luu giu va trao truyen thien hung ca bat diet

Ký ức Điện Biên Phủ: Lưu giữ và trao truyền thiên hùng ca bất diệt

70 năm sau chiến thắng Điện Biên Phủ, tuy thời gian và chiến tranh đã làm phai mờ đi phần nào dấu tích của quá khứ, nhưng những giá trị tinh thần bất diệt mà chiến thắng này để lại cho muôn đời sau vẫn còn nguyên vẹn. Những dấu ấn lịch sử vẫn còn in đậm khắp nơi, trở thành những di tích vô giá, minh chứng cho một thời kỳ hào hùng của dân tộc. Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ với những hiện vật, hình ảnh chân thực, sống động vẫn sừng sững như những chứng nhân lịch sử, gợi nhắc về sự hy sinh anh dũng của cha ông.
ky uc dien bien phu luu giu va trao truyen thien hung ca bat diet

Ký ức Điện Biên Phủ: Lưu giữ và trao truyền thiên hùng ca bất diệt

70 năm sau chiến thắng Điện Biên Phủ, tuy thời gian và chiến tranh đã làm phai mờ đi phần nào dấu tích của quá khứ, nhưng những giá trị tinh thần bất diệt mà chiến thắng này để lại cho muôn đời sau vẫn còn nguyên vẹn. Những dấu ấn lịch sử vẫn còn in đậm khắp nơi, trở thành những di tích vô giá, minh chứng cho một thời kỳ hào hùng của dân tộc. Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ với những hiện vật, hình ảnh chân thực, sống động vẫn sừng sững như những chứng nhân lịch sử, gợi nhắc về sự hy sinh anh dũng của cha ông.
cong vien nuoc ho tay dong nghit khach ngay dau nghi le

Công viên nước Hồ Tây đông nghịt khách ngày đầu nghỉ lễ

Ngày 27.4 công viên Nước Hồ Tây đã tổ chức nhiều chương trình hấp dẫn như: Chương trình ca nhạc tạp kĩ, xiếc và giao lưu biểu diễn cùng các vũ công...chương trình được tổ chức trong 05 ngày từ 27/4 đến 1/5, mỗi ngày có 02 show diễn buổi sáng và buổi chiều.
dip nghi le 304 15 nam nay nguoi dan thay doi xu huong du lich

Dịp nghỉ lễ 30/4 -1/5 năm nay Người dân thay đổi xu hướng du lịch

Kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5 đã đến rất gần. Tuy nhiên, giá vé máy bay nội địa cao khiến du khách e dè. Du khách đã đưa ra nhiều lựa chọn khác để phù hợp với tiêu chí tiết kiệm chi phí.