“Tôi chưa hiểu việc tài trợ có kèm theo điều kiện gì hay không, nhưng dù là gì đi nữa, nếu những cam kết để nhận tài trợ trước đây khi rà soát lại, đối chiếu lại mà thấy không có lợi cho đất nước, không có lợi cho nhân dân thì phải bỏ”.
Luật sư Trương Trọng Nghĩa (đại biểu Quốc hội đoàn TP.HCM) cho PV Dân trí biết như vậy bên hành lang Quốc hội chiều qua (26/11), khi trao đổi về tuyến đường sắt 100.000 tỷ đồng Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng kết nối với Hà Khẩu (Trung Quốc) đang được nghiên cứu quy hoạch.
- Phóng viên: Ông có bình luận gì về dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng mà Trung Quốc đang “giúp” Việt Nam nghiên cứu quy hoạch?
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa: Tôi thấy đây là quy hoạch cũ, từ năm 2015, vì vậy quá trình triển khai phải rà soát. Vì sao? Quy hoạch có nghĩa là xây dựng cho tương lai, nhưng tình hình thực tế thì luôn luôn thay đổi.
Tôi cho rằng, quy hoạch phải luôn luôn được rà soát về tính hợp lí của dự án, hiệu quả, đối chiếu với các yếu tố hiện tại như an ninh quốc phòng, quan hệ trong nước và quốc tế, địa chính trị, tính cấp bách, trật tự ưu tiên, tình hình kinh tế và khả năng tài chính, nợ công, đầu tư công...
Cho dù tuyến đường sắt đã được quy hoạch thì đó cũng là quy hoạch của nhiệm kỳ cũ và nhiệm kỳ này phải rà soát lại. Không chỉ là tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng mà tất cả các quy hoạch, kế hoạch khác đều luôn phải rà soát, cập nhật để xem có còn phù hợp lợi ích xã hội, lợi ích quốc gia.
Một trong những ví dụ điển hình mà Quốc hội đã từng làm là nhà máy điện hạt nhân ở Ninh Thuận, dự án này không phải là trong giai đoạn quy hoạch mà đã bắt đầu triển khai, nhưng sau khi rà soát thì quyết định không làm nữa.
- Ông đánh giá như thế nào về hiệu quả kinh tế nếu dự án đường sắt này được triển khai?
Tôi không phải là nhà kinh tế, nhưng đã có những chuyên gia kinh tế nói về hiệu quả của dự án này. Họ cho rằng, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng không còn phù hợp trong bối cảnh hiện nay.
Dự án không đáp ứng lợi ích chủ yếu của nền kinh tế, vậy ai sẽ khai thác và hưởng lợi nhiều trên tuyến đường? Theo nhiều người, tuyến đường sắt không có lợi cho Việt Nam, vì vậy cần phải xem xét lại tất cả các yếu tố.
- Theo tư vấn phía Trung Quốc, tổng mức đầu tư của dự án là 100.000 tỷ đồng, Bộ Giao thông vận tải cũng cho biết đó chỉ là mức khái toán chứ chưa phải con số chính thức. Ông có cho rằng “đổ tiền” vào dự án này sẽ lãng phí hay không?
Phải xem xét trong bối cảnh hiện nay Dự án có còn hợp lí nữa không, trước hết là xem lại mục đích của dự án là gì.
Trước kia, tuyến đường sắt có thể đã được tính toán để gắn kết với miền Tây Trung Quốc, phục vụ sáng kiến “hai hành lang, một vành đai” gì đó. Nhưng nay tình hình đã khác rất nhiều, tuyến đường này liệu còn phù hợp nữa không thì phải rà soát lại.
Ngay cả quốc tế, có những hiệp định thương mại như Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), đã có những nước tham gia ban đầu, nhưng sau khi tính toán lại về lợi ích của họ thì họ rút và không tham gia nữa, như Mỹ; hay như Anh rời khỏi Liên minh châu Âu... Đó là việc rất bình thường.
Quan điểm của tôi là mọi quy hoạch luôn luôn phải được rà soát, trong khi chuẩn bị thực hiện nhưng phải cập nhật, rà soát tính hợp lí, tính hiệu quả của dự án có còn hay không. Phải đối chiếu với trật tự ưu tiên trong tình hình mới, khả năng tài chính có còn phù hợp...
- Nói như ông thì hiện đang có những dự án lớn hơn tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng cần phải quan tâm trong trật tự ưu tiên?
Tôi cho rằng nên ưu tiên cho đường bộ cao tốc Bắc - Nam, sau này là đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, sân bay Long Thành và còn nhiều dự án hạ tầng khác. Theo tôi, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng không còn ưu tiên nữa, đối với Việt Nam lợi ích từ dự án đường sắt cần được xem xét lại.
- Được biết, trong Hiệp định hợp tác giữa hai Chính phủ Việt Nam - Trung Quốc, từ những cuộc làm việc của lãnh đạo cấp cao hai nước, phía Trung Quốc đã chủ động tài trợ cho Việt Nam 10 triệu Nhân dân tệ (khoảng 33 tỷ đồng) để phục vụ nghiên cứu quy hoạch tuyến đường sắt 100.000 tỷ đồng này. Ông có bình luận gì?
Tôi cho rằng tài trợ là việc bình thường, đó chỉ tài trợ ban đầu, nhằm mục đích để khảo sát, nhưng nếu nước chủ nhà thấy không phù hợp thì có thể không làm, không sao cả. Nhiều nước cũng hỗ trợ Việt Nam như vậy.
Mức tài trợ 33 tỷ đồng là số tiền không lớn. Tôi chưa hiểu việc tài trợ này có kèm theo điều kiện gì hay không, nhưng dù là gì đi nữa, nếu có những cam kết để nhận tài trợ trước đây, nay rà soát lại, đối chiếu lại mà thấy không có lợi cho đất nước, không có lợi cho nhân dân thì phải bỏ.
- Dư luận bày tỏ sự bức xúc vì những bài học “nhãn tiền” liên quan đến Trung Quốc vẫn còn đó, vì những hợp tác với Trung Quốc để hậu quả lại rất nặng nề. Bây giờ, nếu tiếp tục “dính” tới Trung Quốc về một dự án rất lớn, dù không biết dự án này có được triển khai hay không nhưng cho rằng phải tránh “bắt tay” với Trung Quốc. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Các dự án Trung Quốc đầu tư vào các quốc gia chậm phát triển, đang phát triển đều không tốt, các công trình rất tốn kém, chất lượng không tốt, không đóng góp nhiều lợi ích cho các quốc gia đó.
Ở Việt Nam, đã có những bài học nhãn tiền như Dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông (Hà Nội), kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè (TP.HCM), cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi... Do đó, cần rút ra bài học kinh nghiệm, xem xét, cân nhắc kỹ. Nếu cứ tiếp tục lao vào thì nhân dân, cử tri có thể đặt câu hỏi: “Vì lí do gì mà cứ tiếp tục dẫm vào vết xe đổ như vậy?”.
Trên thực tế, chủ trương, chính sách của Trung Quốc khi đầu tư vào các nước nghèo ở châu Á, khu vực châu Phi, châu Mỹ La Tinh... thì các nhà đầu tư, nhà thầu Trung Quốc thường áp dụng “bẫy nợ”, thậm chí mua chuộc, lo lót, trong khi khả năng tự vệ, kiểm soát của các nước này trước Trung Quốc lại không hiệu quả.
Đã có những ví dụ nhãn tiền về việc này, nên người dân, cử tri có quyền đặt câu hỏi về tính tối ưu, hài hòa, minh bạch của các lợi ích, bởi chuyên gia trong và ngoài nước cũng đã đưa ra nhiều khuyến cáo về sự “lợi bất cập hại” khi hợp tác với Trung Quốc.
Theo Kết luận 49-KL/TW ngày 28/2/2023 của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2045; đặt mục tiêu đến 2025 hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao (ĐSTĐC) Bắc - Nam và khởi công trước 2030. Các đoạn ĐSTĐC Hà Nội - Vinh và TP HCM - Nha Trang được ưu tiên khởi công trong giai đoạn 2026 - 2030; phấn đấu hoàn thành toàn tuyến ĐSTĐC Bắc - Nam trước 2045.
Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua quy định chi tiết các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Ngày 6/5, BHXH Việt Nam cho biết, trong tháng 5.2024, ngành sẽ phát động Cuộc thi sáng tác ca khúc về chính sách BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) của Đảng và Nhà nước với chủ đề “BHXH Việt Nam – Trụ cột an sinh xã hội”.
Cơ quan CSĐT Công an huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La đã bắt khẩn cấp tài xế xe đầu kéo vi phạm nồng độ cồn gây tai nạn khiến 1 người chết, 7 người bị thương
Cơ quan CSĐT Công an huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La đã bắt khẩn cấp tài xế xe đầu kéo vi phạm nồng độ cồn gây tai nạn khiến 1 người chết, 7 người bị thương
Trung tướng Tô Ân Xô, Người phát ngôn Bộ Công an đã có những thông tin khuyến cáo đối với người dân và nhà đầu tư trước những thủ đoạn lừa đảo thông qua các hội nhóm, nhóm chat đầu tư chứng khoán.
Lực lượng chức năng vừa triệt phá Chuyên án 124T, bắt giữ 2 đối tượng để điều tra về hành vi “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự", thu giữ nhiều hàng nóng...
Trong 2 ngày 26 và 29/4, Công an TP Cẩm Phả liên tiếp phát hiện, bắt giữ 3 vụ, nhiều đối tượng mua bán, tàng trữ và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy trong đó có 04 đối tượng bị xử lý hình sự, tang vật thu giữ gồm 20 viên nén và 03 túi nilon chứa chất tinh thể màu trắng; 02 điện thoại di động, 01 túi ma túy loại cần sa, 01 xe ô tô và nhiều tang vật có liên quan.
Ngày 2/5, Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Công an thị xã Nghi Sơn vừa đề nghị truy tố 10 bị can trong đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả là nước giặt, nước rửa chén mang nhãn hiệu của Thái Lan.
Lực lượng chức năng công an tỉnh Lai Châu vừa phát hiện bắt quả tang đối tượng Giàng Thị Cở, sinh năm 1976, trú tại bản Tà Tổng, xã Tà Tổng, huyện Mường Tè về hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy.
Đối tượng Lý Văn Vũ đã có hành vi dùng súng chống trả lại lực lượng Công an tại xã Mỹ Lương, huyện Yên Lập, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an huyện Yên Lập đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can Lý Văn Vũ về tội “Đe dọa giết người” và chuyển hồ sơ vụ án đến Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an tỉnh Phú Thọ để điều tra, xử lý theo quy định.
Ngày 27.4 công viên Nước Hồ Tây đã tổ chức nhiều chương trình hấp dẫn như: Chương trình ca nhạc tạp kĩ, xiếc và giao lưu biểu diễn cùng các vũ công...chương trình được tổ chức trong 05 ngày từ 27/4 đến 1/5, mỗi ngày có 02 show diễn buổi sáng và buổi chiều.
Kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5 đã đến rất gần. Tuy nhiên, giá vé máy bay nội địa cao khiến du khách e dè. Du khách đã đưa ra nhiều lựa chọn khác để phù hợp với tiêu chí tiết kiệm chi phí.
Lễ hội Du lịch Hà Nội năm 2024 với chủ đề “Thăng Long – Hà Nội, Thủ đô quyến rũ” từ ngày 25 – 28/4/2024 tại Công viên Thống Nhất. Đây là sự kiện xúc tiến quảng bá Du lịch lớn nhất được tổ chức thường niên của thành phố Hà Nội - Lễ Hội Du Lịch Hà Nội năm 2024 dự kiến sẽ mang tới cho du khách và nhân dân những trải nghiệm đầy màu sắc cùng nội dung phong phú đa dạng.
Ngày 26/4, tại Hà Nội, thành phố Hải Phòng phối hợp với Viện Hàn lâm Kiến trúc Pháp – Việt tổ chức Triển lãm ảnh Hải Phòng – Pháp Heritage với chủ đề “Di sản kiến trúc hôm nay, thịnh vượng cho ngày mai”.