Năm 2017 chứng kiến nhiều đại án kinh tế được điều tra, truy tố, xét xử. Trong đó có những vụ án xưa nay chưa có tiền lệ, người bị bắt giam, truy tố không có vùng cấm dù nguyên là ủy viên Bộ Chính trị.
Tin nên đọc
Đại án kinh tế tại Oceanbank: Các bị cáo được nói lời sau cùng
Đại án Oceanbank: "Mong các con hãy rút kinh nghiệm từ bố"
Đại án kinh tế tại Ngân hàng Xây dựng: Vợ Phạm Công Danh “xin trả lại” tài sản
Đại án Oceanbank: Đang tuyên án Hà Văn Thắm và 50 đồng phạm
Những đại án kinh tế gây thất thoát nhiều ngàn tỷ đồng của Nhà nước đang được điều tra, truy tố, xét xử là nỗi đau và việc phải đưa ra trước vành móng ngựa những người từng là đồng chí, chắc chắn không ai vui mừng.
Nhưng như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ đạo, sai đến đâu thì phải xử đến đó. Bởi vậy, việc truy tố, xét xử những vụ án kinh tế lớn sẽ củng cố thêm niềm tin của người dân trong công cuộc chống tham nhũng mà toàn Đảng, toàn dân đang hưởng ứng, thực hiện.
Qua việc giải quyết những đại án kinh tế trong năm 2017 cũng đặt ra cho năm mới 2018 những bài học sâu sắc.
Đại án mang tên Đinh La Thăng
Nhắc đến những vụ đại án kinh tế năm 2017 không thể không nhắc đến những sai phạm tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và đơn vị thành viên, gắn liền với những tên tuổi lớn như Đinh La Thăng, Nguyễn Quốc Khánh, Nguyễn Xuân Sơn, Hà Văn Thắm, Trịnh Xuân Thanh…
 |
| Trịnh Xuân Thanh. |
Nhiều năm liền PVN là tập đoàn kinh tế lớn nhất Việt Nam, từng đóng góp cho nền kinh tế mỗi năm trên 20% GDP.
Hiện nay, giá dầu thế giới bấp bênh, sản lượng khai thác ở Việt Nam giảm, cùng với xu hướng giảm tỷ trọng trong các ngành khai khoáng, PVN mỗi năm chỉ còn đóng góp dưới 10% vào GDP cả nước.
Dù vậy, không thể phủ nhận các sản phẩm dầu khí, điện, phân bón, gas, xăng dầu… mà PVN đóng góp cho sự phát triển chung của nền kinh tế là rất quan trọng khi hàng năm PVN có doanh thu trên 450.000 tỷ đồng, nộp ngân sách hàng trăm nghìn tỷ đồng, góp phần thúc đẩy đất nước phát triển, giúp ổn định kinh tế vĩ mô.
Người quản lý, điều hành PVN được nhận xét là những người ngồi trên cả một núi tiền. Nếu không có lập trường vững vàng, bản lĩnh chính trị kiên định thì rất dễ sa ngã bởi cám dỗ đồng tiền.
Vụ án liên quan đến Đinh La Thăng (nguyên Chủ tịch PVN), Trịnh Xuân Thanh (nguyên Chủ tịch Tổng Cty CP Xây lắp dầu khí - PVC) đang làm nóng dư luận là những điển hình.
Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Dương (OceanBank) do Nguyễn Xuân Sơn làm Tổng Giám đốc (TGĐ) được đánh giá là ngân hàng “sân sau” của PVN.
Chỉ trong thời gian ngắn, từ năm 2009 đến năm 2011 khoảng 500.000 tỷ đồng đã được di chuyển từ PVN sang OceanBank. Phải nói thêm rằng, OceanBank do chính những người ở PVN điều hành, quản lý khi đơn vị này góp vốn 800 tỷ đồng vào OceanBank.
Với việc lập ngân hàng làm “sân sau”, liên minh tại PVN đã khiến nhiều khoản tiền lớn thất thoát, trong đó có 800 tỷ đồng góp vốn đã mất trắng.
Hàng loạt quan chức của PVN trong giai đoạn sai phạm này, trong đó có cựu ủy viên Bộ Chính trị, cựu Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh Đinh La Thăng bị bắt giam, khởi tố để điều tra.
Một công ty con của PVN là PVC dưới thời quản lý của Trịnh Xuân Thanh cũng được kết luận đã làm thất thoát 3.300 tỷ đồng. Với Đinh La Thăng thời làm Chủ tịch PVN cũng là thời kỳ Trịnh Xuân Thanh làm lãnh đạo cao cấp tại PVC.
Theo cơ quan điều tra, giai đoạn 2011 — 2013, Trịnh Xuân Thanh đã thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, quản lý điều hành, thiếu kiểm tra, giám sát và làm trái các quy định nhà nước về quản lý kinh tế gây thua lỗ gần 3.300 tỉ đồng.
Cụ thể, báo cáo của ban kiểm soát tại hội đồng cổ đông thường niên của PVC năm 2014 cho biết, năm 2013, PVC thua lỗ hơn 2.000 tỉ đồng, trong đó riêng công ty mẹ lỗ hơn 1.900 tỉ đồng.
Lũy kế cuối năm 2013, công ty mẹ - PVC lỗ gần 3.300 tỉ đồng. Trong năm 2013, hoạt động sản xuất kinh doanh tại các công ty con của PVC gặp rất nhiều khó khăn, nhiều đơn vị gần như không có việc làm.
Riêng năm 2012, một số dự án trọng điểm bị ngừng, giãn tiến độ hoặc vướng mắc chưa triển khai được khiến PVC thua lỗ hơn 1.800 tỉ đồng. Cũng theo hồ sơ vụ việc, từ năm 2011, PVN ký hợp đồng giao cho PVC xây dựng Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 với tổng mức đầu tư hơn 34.000 tỉ đồng.
PVC được tạm ứng để thi công dự án này hơn 1.300 tỉ đồng và 6,6 triệu USD. Sau khi nhận được số tiền tạm ứng, PVC lại đem số tiền này sử dụng vào mục đích khác:
1.080 tỉ đồng để thanh toán nợ gốc vay ngân hàng 425 tỉ đồng, thanh toán lãi vay ủy thác của Tập đoàn PVN 55 tỉ đồng, hỗ trợ vốn Nhà máy Nhiên liệu sinh học Phú Thọ 74 tỉ đồng, hỗ trợ vốn công trình Vũng Áng 103 tỉ đồng, hỗ trợ các công trình khác 156 tỉ đồng.
Ngoài ra, đem góp vốn vào 5 công ty con tổng số tiền hơn 200 tỷ đồng. Một điều lạ là sau khi để thất thoát, thua lỗ hàng nghìn tỷ đồng tại PVC, Trịnh Xuân Thanh sau đó vẫn có thể chuyển về Bộ Công Thương công tác một thời gian trước khi vào miền Nam làm Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang. Tại đây, ông đi xe tư nhân nhưng lại gắn biển xanh nên bị dư luận lên án.
Từ đây, những sai phạm “tày trời” của Trịnh Xuân Thanh dần hé lộ. Hiện nay vụ án Trịnh Xuân Thanh đang tiếp tục được cơ quan công an điều tra, làm rõ.
 |
| Nguyễn Xuân Sơn. |
Thất thoát 9.000 tỷ đồng tại một ngân hàng
Năm 2017 cũng chứng kiến hàng loạt vụ án ngân hàng khác được đưa ra xét xử, điển hình như vụ án Phạm Công Danh, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng thương mại cổ phần Xây dựng Việt Nam (VNCB) kiêm Chủ tịch Tập đoàn Thiên Thanh.
Phạm Công Danh bị buộc tội đã chỉ đạo cấp dưới rút tiền trái phép tại Ngân hàng VNCB để trả nợ và chi hoa hồng, dẫn đến mất khả năng thu hồi.
Chỉ trong hai năm, từ 2012 -2014, Phạm Công Danh đã gây thất thoát 9.000 tỷ đồng. Đầu năm 2017, vụ án được đưa ra xử phúc phẩm, tòa tuyên Phạm Công Danh 30 năm tù; hàng chục bị cáo khác cũng đã được tuyên án. Sau bản án, số tiền phải thi hành án lên tới 12.000 tỷ đồng.
Đến nay mới chỉ thu hồi được gần một nửa số tiền trên. Điều đáng nói, từ vụ án Phạm Công Danh, cơ quan điều tra đã điều tra mở rộng, khởi tố thêm 5 đại án khác liên quan đến Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương tín (Sacombank), Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank), Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển VN (BIDV).
Năm 2017 không chỉ chứng kiến lãnh đạo tại Tập đoàn kinh tế nhà nước, lãnh đạo ngân hàng mà cả đại biểu dân cử trong Quốc hội cũng dính vào vòng lao lý. Đó là trường hợp tại vụ án Châu Thị Thu Nga, nguyên đại biểu Quốc hội TP Hà Nội, Chủ tịch HĐQT Housing Group.
Dự án B5 Cầu Diễn (Hà Nội) do Housing Group làm chủ đầu tư. Dù chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt, cấp phép xây dựng nhưng Nga và cộng sự đã đưa ra nhiều thông tin sai sự thật về dự án để thu tiền khách hàng.
Từ năm 2009 đến năm 2013, Nga thu từ khách hàng về khoảng 377 tỷ đồng và hứa sẽ chuyển nhượng quyền sử dụng 752 căn hộ cho khách hàng.
Tuy nhiên sau đó công trình không được thực hiện, đến nay vẫn chưa hoàn thành. Giữa tháng 10/2017, TAND TP Hà Nội đã tuyên bị báo Nga tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản với mức án chung thân.
Bài học gì sau những đại án?
Theo thống kê của PLVN, trong năm 2017 có gần 15 vụ đại án kinh tế được cơ quan chức năng truy tố, xét xử; chưa kể đến những vụ việc đang được điều tra, khả năng sẽ có thêm những vụ án được khởi tố trong thời gian tới.
Trong số những vụ việc gây thất thoát tài sản nhà nước nổi lên trong năm 2017, phải kể đến 12 dự án thất thoát, thua lỗ xảy ra tại Bộ Công Thương liên quan đến dự án 4 nhà máy nguyên liệu sinh học, 4 dự án phân bón, 1 dự án sơ xợi, 2 dự án thép, 1 dự án tàu thủy và 1 dự án giấy.
Đặc biệt, giữa tháng 11/2017, Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ, đề nghị cơ quan công an điều tra một số vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật xảy ra tại Dự án cải tạo và mở rộng sản xuất giai đoạn 2 — Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (TISCO).
Dự án này đã được đầu tư 4.500 tỷ đồng, chủ yếu từ tiền vay ngân hàng; mỗi ngày phải trả lãi khoảng 1 tỷ đồng. Điều đáng nói, trong khi dự án chưa hoàn thành, nhà máy chưa thể hoạt động nhưng chủ đầu tư đã thanh toán 93% giá trị thiết bị cho chủ thầu nước ngoài.
Hiện nay do thiếu vốn, dự án chưa được tiếp tục hoàn thiện, trong khi máy móc, thiết bị để lâu không hoạt động bị hoen gỉ, xuống cấp; nhà thầu đã rút người khỏi công trường.
Nhìn vào những vụ đại án kinh tế đã diễn ra, nhiều người tỏ ra không bi quan mà cho rằng đó là tín hiệu đáng mừng, khi toàn Đảng, toàn dân đang tích cực đấu tranh chống tham nhũng, làm sạch bộ máy quản lý tại các doanh nghiệp, không để một bộ phận nhỏ những người thiếu năng lực và kém đạo đức kìm chế sự phát triển chung của kinh tế đất nước
37 °C
36 °C
