Bên cạnh những hiệu quả kinh tế ngành du lịch mang lại cho cuộc sống con người, mặt trái của hoạt động du lịch khiến thiên nhiên bị tàn phá, cảnh quan, di sản không được bảo tồn...
8km đường dốc xuống sông Nho Quế (ảnh: Họa sĩ Đỗ Đức).
1. Có lẽ tôi là người ngoại tỉnh gắn bó với Hà Giang nhiều nhất, lâu nhất, đã gần nửa thế kỉ bởi trách nhiệm nghề nghiệp công việc, cứ ra khỏi Hà Nội là leo núi, nên có dịp lên Hà Giang nhiều lần. Bây giờ vẫn lên đều hàng năm vì những việc khác cho trẻ nhỏ, nhưng đó không phải là câu chuyện trong bài viết này..
1970. Nhớ lần đầu khi vượt đèo Pác Sum lên Làng Đán (nay đổi là xã Quyết Tiến) vào giữa hè mà phải mang áo len ra mặc. Bốn bên rừng xanh xen với đá xám mà hơi mát vẫn lan tỏa ngút ngàn. Đường hẹp và xấu tệ hại. Đá răm rải cấp phối, cứ sau trận mưa rừng là chút đất ken với đá giữ cho mặt đường êm lại bị cào xới trôi đi một phần để lại mặt đường trơ xanh đá răm sắc cạnh trừng mắt với bánh xe lăn.
Từ dưới chân đèo Pác Sum, lái xe cho xe dệ vào chỗ tránh được khoét vào bên đường. Tôi ngửa mặt lên con đường trên đỉnh núi nhỏ như sơi chỉ trắng tót vót lên trời, ẩn hiện thấy một vật nhỏ như con rận đang cựa quậy. Thì ra đang có chiếc xe xuôi dốc. Lái xe giải thích: quen rồi, đi trên đường này mà không quan sát để tránh nhường nhau thì chạm đầu sẽ tiến lùi không được. Chừng nửa tiếng sau mới nghe tiếng ù ì chiếc xe xuôi dốc, bụi bặm và cũ kĩ như tấm áo rách…
Nhiều năm sau, mảnh Hà Giang siêu đẹp trong mắt tôi, vẫn là miền đất heo hút, bí hiểm. Khó khăn nhất vẫn là trở ngại giao thông, vẫn được cho là vùng đất cằn cỗi. Ngân sách trung ương phân bổ dường như chỉ một chiều. Qua nhiều đời lãnh đạo, Hà Giang vẫn thiếu tầm nhìn cho những dự án kinh tế khả thi.
2. Từ 2010, Unesco công nhận Cao nguyên Đồng Văn địa chất toàn cầu thì Hà Giang nhúc nhích du lịch tự phát. Hướng làm kinh tế du lịch mở ra và bắt đầu rầm rộ từ sau 2012. Đường bắt đầu được sửa sang, mở mang, hạ độ dốc, làm cọc tiêu thanh chắn chỗ đèo cao vực hiểm, rồi bạt núi mở lòng đường nhiều chỗ rộng hai ba lần so với trước đây.
Phố cổ Đồng Văn không còn khấp khểnh mà mặt đường được tôn cao hàng mét, trừ những khách sạn mà chủ đầu tư đều từ các tỉnh khác thì dân sở tại được cấp tiền sửa sang nhà cũ vôi ve thành các homstay đón khách du lịch.
Thị trấn Đồng Văn giờ tối đến đèn xanh đỏ nhấp nháy như Thượng Hải. Chợ cổ nhan nhản các quán cà phê. Cái nhà xây vi phạm pháp luật Paranoma trên đèo Mã Pì Lèng chưa được xử lý đúng múc vẫn như cái gai nhọn đâm vào mắt du khách nhưng con đèo dài 14km này vài năm nữa sẽ thành phố Hàng Đào Hàng Ngang trên núi vì ăn theo nó giờ đã có hàng chục công trình bám con đèo như những con ốc sên bẩn mắt.
Chưa kể sáng kiến địa phương mở con đèo không tên từ sườn đèo Mã Pì Lèng ngoằn ngoèo 8km tạo công ăn việc làm cho dân sở tại chở khách xuống lòng sông chơi du thuyền trên cái ao nông toèn của đập thủy điện Nho Quế 1. Chẳng mấy nỗi dòng sông xanh ngắt thơ mộng sẽ đầy rác rưởi ô nhiễm như dòng Tô Lịch vì khúc sông ngắn đó là hồ tích nước của thủy điện Nho Quế 1. Rồi hết tò mò, sẽ chẳng ai buồn đến cho mà xem.
Đường lên cột cờ Lũng Cú uy nghiêm chưa được sang sửa tốt lắm nhưng bên cột cờ sắp chình ình một quần thể chùa do công ty có cái tên Phúc Lộc nào đó đang xây vào trán núi đầu rồng. Tôi cũng lạ là vùng đất thuần Mông, không can hệ gì với Phật giáo sao lại xây cụm chùa chỉ kém quần thể Tam Chúc. Cụm chùa này chắc đầu tư phải hàng trăm tỉ đồng đang rầm rập ngày đêm xây lấp. Cánh ruộng nhỏ nhoi trồng lúa bị chia đôi bới con đường lên chùa, mất hàng vài héc-ta đất trồng lúa vốn đã ít ỏi. Đó là làm du lịch tàn phá thiên nhiên, quá sức tưởng tượng của bất kì ai.
Đường lên cột cờ nay có xe điện đưa đón, có mua vé. Nhưng đến bậc thang bước lên chân cột cờ thì du khách phải dừng lại mua thêm 10 ngàn vé lên! Một nhà văn đi cùng tôi thốt lên: “Sao lại kinh doanh cả lòng yêu nước thế này”?. Anh bảo mười nghìn không to nhưng thôi không lên nữa mất hứng. Nơi mà đáng ra phải khuyến khích người dân tiếp cận chụp tấm ảnh lưu niệm để hãnh diện và hun đúc thêm tình yêu tổ quốc thì hôm nay cũng nằm trong tầm kinh doanh của địa phương! Quả là thiển cận thực dụng nhặt nhạnh tủn mủn, tầm nhìn không qua khỏi ngón chân cái trước mặt.
Nào đâu hòn đá khóc, nào đâu là cột máu trói đôi nam nữ bị bắt tội cho đến chết rũ? Những hình phạt dã man tàn khốc của bạo chúa Đồng Văn? Nào đâu những huyền tích Cán Tỉ, nào đâu là thành lũy của cuộc nổi dậy của phỉ Đồng Văn năm 1957? Mới nhất, đâu là trụ mốc đỉnh đầu Lũng Cú phân tách Việt Nam Trung Quốc cách cột cờ chừng vài km? Hỏi không ai biết. Khoe đặc sản thì chỉ có lạp xường, cải Mèo, gà đen lợn mán là hết. Du lịch văn hóa hay là du hí đây? Câu hỏi này không chỉ dành cho Hà Giang mà cho cả Bộ Văn hóa, Thể Thao, Du lịch.
3. Tôi từng đặt chân lên đất Phật giáo Butan độ cao 3000 mét dưới chân Hymalaya. Đất nước ít dân, họ nghèo. Nhưng không cần Trung Quốc giúp mở đường. Họ giữ rừng, giữ thiên nhiên đơn sơ với những con đường đủ đi. Đường đến các điểm du lịch vẫn gập ghềnh đá lát, không bê tông kể cả con đường lên đền Tiger cũng chỉ có tay vịn an toàn. Vậy mà một nửa thu nhập cho nền kinh tế của họ là du lịch. Khách đông cũng vì vẻ đẹp thiên nhiên không bị phá vỡ tàn bạo.
Hà Giang, khách đang đông. Khách sạn cháy phòng. Vào ngày lễ thì đông như chảy hội. Ngay thời covid này mà vẫn đông đúc. Nhưng than ôi, làm du lịch ở ta nông nổi như cơi đựng trầu, tại chỉ hau háu những đồng tiền lẻ. Chỗ nào cũng lòe loẹt xanh đỏ. Vẻ đẹp của vùng đất hiểm trở Hà Giang đáng lẽ cho du lịch khám phá thì nay có nguy cơ bị toang rồi, nếu không kịp thời nắn lại. 3/4/2021
Phố Ba Giăng nằm trên trục đường 13A từ Thái Nguyên qua Đại Từ rồi vượt đèo Khế sang Tuyên Quang. Gọi là phố cho sang trọng chứ chỉ có mấy nhà bên dệ đường chỗ đó có con đường mòn nhỏ rẽ vào xóm Đồn.
Những năm 1970 tôi làm báo Việt Nam độc lập thì Vũ Duy Thông là phóng viên Thông tấn xã Việt Nam thường trú tại Thái Nguyên đóng ở đồi thông, cạnh dinh thự ông Chu Văn Tấn, bí thư Khu ủy khu tự trị Việt Bắc. Sau Thông hết nhiệm kì thì Trương Đức Anh thay thế.
Người xưa có câu: “Tích cốc phòng cơ”, rồi thì “Khéo ăn thì no/ Khéo co thì ấm” để nói về chuyện tiết kiệm, dành dụm, ăn nhịn để dành. Để dành ban đầu như là một ưu điểm. Nhưng giờ đây, để dành biến dần thành "bệnh".
Bộ Công Thương đang khẩn trương xây dựng dự thảo Nghị định quy định về cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu...
Lực lượng chức năng vừa triệt phá Chuyên án 124T, bắt giữ 2 đối tượng để điều tra về hành vi “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự", thu giữ nhiều hàng nóng...
Trong 2 ngày 26 và 29/4, Công an TP Cẩm Phả liên tiếp phát hiện, bắt giữ 3 vụ, nhiều đối tượng mua bán, tàng trữ và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy trong đó có 04 đối tượng bị xử lý hình sự, tang vật thu giữ gồm 20 viên nén và 03 túi nilon chứa chất tinh thể màu trắng; 02 điện thoại di động, 01 túi ma túy loại cần sa, 01 xe ô tô và nhiều tang vật có liên quan.
Ngày 2/5, Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Công an thị xã Nghi Sơn vừa đề nghị truy tố 10 bị can trong đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả là nước giặt, nước rửa chén mang nhãn hiệu của Thái Lan.
Lực lượng chức năng công an tỉnh Lai Châu vừa phát hiện bắt quả tang đối tượng Giàng Thị Cở, sinh năm 1976, trú tại bản Tà Tổng, xã Tà Tổng, huyện Mường Tè về hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy.
Đối tượng Lý Văn Vũ đã có hành vi dùng súng chống trả lại lực lượng Công an tại xã Mỹ Lương, huyện Yên Lập, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an huyện Yên Lập đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can Lý Văn Vũ về tội “Đe dọa giết người” và chuyển hồ sơ vụ án đến Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an tỉnh Phú Thọ để điều tra, xử lý theo quy định.
Tại cơ quan công an, Linh khai do cần tiền tiêu xài cá nhân nên đã sử dụng xe máy đi từ thị xã Hoàng Mai ra thị xã Nghi Sơn để tìm kiếm trộm cắp tài sản...
Xuất thân từ một người làm nghề sửa chữa điện máy, Nguyễn Văn Quang đã giả danh thành Công an để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người khác với số tiền hơn 240 triệu đồng.
Ngày 27.4 công viên Nước Hồ Tây đã tổ chức nhiều chương trình hấp dẫn như: Chương trình ca nhạc tạp kĩ, xiếc và giao lưu biểu diễn cùng các vũ công...chương trình được tổ chức trong 05 ngày từ 27/4 đến 1/5, mỗi ngày có 02 show diễn buổi sáng và buổi chiều.
Kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5 đã đến rất gần. Tuy nhiên, giá vé máy bay nội địa cao khiến du khách e dè. Du khách đã đưa ra nhiều lựa chọn khác để phù hợp với tiêu chí tiết kiệm chi phí.
Lễ hội Du lịch Hà Nội năm 2024 với chủ đề “Thăng Long – Hà Nội, Thủ đô quyến rũ” từ ngày 25 – 28/4/2024 tại Công viên Thống Nhất. Đây là sự kiện xúc tiến quảng bá Du lịch lớn nhất được tổ chức thường niên của thành phố Hà Nội - Lễ Hội Du Lịch Hà Nội năm 2024 dự kiến sẽ mang tới cho du khách và nhân dân những trải nghiệm đầy màu sắc cùng nội dung phong phú đa dạng.
Ngày 26/4, tại Hà Nội, thành phố Hải Phòng phối hợp với Viện Hàn lâm Kiến trúc Pháp – Việt tổ chức Triển lãm ảnh Hải Phòng – Pháp Heritage với chủ đề “Di sản kiến trúc hôm nay, thịnh vượng cho ngày mai”.
26 °C
30 °C
23 °C
