Nếu cử tri nào cũng làm hết quyền và nghĩa vụ của mình trong bầu cử, thực sự có trách nhiệm, sát sao trong việc đánh giá, lựa chọn ứng cử viên, chắc chắn sẽ khiến mỗi đại biểu (ĐB) dân cử trúng cử trách nhiệm và nỗ lực nhiều hơn trong hoạt động của họ.
Đó là nhận định được PGS.TS Lê Văn Cương (nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược, Bộ Công an) nhấn mạnh khi trao đổi với phóng viên báo Kinh tế & Đô thị.
Mỗi lá phiếu là “một viên gạch hồng”Hiện cuộc bầu cử ĐB Quốc hội khóa XV, ĐB HĐND TP nhiệm kỳ 2021 - 2026 đang ở giai đoạn rất quan trọng khi các ứng cử viên tiếp xúc cử tri để vận động bầu cử, đưa ra những lời hứa sẽ thực hiện khi trúng cử. Với góc nhìn của một cử tri, ông quan tâm điều gì ở các chương trình hành động của ứng cử viên?
Qua theo dõi trên các phương tiện thông tin đại chúng những ngày qua, tôi thấy cuộc bầu cử đang bước vào giai đoạn rất sôi động khi các ứng cử viên tiếp xúc cử tri để vận động bầu cử. Tôi thấy các chương trình hành động rất trách nhiệm, đặt vấn đề phù hợp với vị trí công tác, trình độ chuyên môn của mình; nhiều “lời hứa” đã được đưa ra ở nhiều lĩnh vực, đó là điều rất hay.
Trong những khóa trước, có nhiều ĐB khi đi vận động bầu cử hứa hay lắm, nhưng sau có làm gì đâu, thậm chí vi phạm pháp luật. Bởi thế, tôi nghĩ rằng, những lời hứa trong các chương trình hành động phải được coi là “cam kết bằng văn bản” và được lưu ở các cơ quan chức năng. Đồng thời, theo định kỳ 6 tháng, 1 năm phải có hình thức để soi chiếu, nhắc nhở và báo cáo với cử tri, để đánh giá xem ĐB hoạt động như vậy đã đạt yêu cầu hay chưa, lời hứa đã được thực hiện, được hoàn thành hay chưa. Việc khơi dậy và tạo cơ chế thuận lợi để cử tri thường xuyên chấm điểm, nhận xét kịp thời hoạt động của ĐB, so sánh với lời hứa sẽ khiến ĐB không thể lơ là với trách nhiệm đại diện của mình. Đây cũng là một cách để giám sát quyền lực.
Tuy nhiên, cá nhân tôi cũng như nhiều cử tri quan tâm nhiều hơn đến việc thực hiện chương trình hành động nếu trúng cử. Đó mới là vấn đề quan trọng.Tôi được biết, các chương trình hành động này đều được cơ quan có trách nhiệm trong công tác bầu cử lưu giữ. Luật cũng đã quy định mỗi năm ít nhất một lần, ĐB phải báo cáo trước cử tri nơi ứng cử về kết quả hoạt động của mình trong năm đó. Nhưng thực tế tôi thấy điều này chưa được thực hiện hiệu quả.
Trong những khóa trước, có nhiều ĐB khi đi vận động bầu cử hứa hay lắm, nhưng sau có làm gì đâu, thậm chí vi phạm pháp luật. Bởi thế, tôi nghĩ rằng, những lời hứa trong các chương trình hành động phải được coi là “cam kết bằng văn bản” và được lưu ở các cơ quan chức năng.
Đồng thời, theo định kỳ 6 tháng, 1 năm phải có hình thức để soi chiếu, nhắc nhở và báo cáo với cử tri, để đánh giá xem ĐB hoạt động như vậy đã đạt yêu cầu hay chưa, lời hứa đã được thực hiện, được hoàn thành hay chưa. Việc khơi dậy và tạo cơ chế thuận lợi để cử tri thường xuyên chấm điểm, nhận xét kịp thời hoạt động của ĐB, so sánh với lời hứa sẽ khiến ĐB không thể lơ là với trách nhiệm đại diện của mình. Đây cũng là một cách để giám sát quyền lực.
Chủ thể quan trọng làm nên thành công và hiệu quả của cuộc bầu cử chính là cử tri. Vậy theo ông, để người dân hiểu và ý thức rõ về quyền, trách nhiệm của mình cũng như ý nghĩa của mỗi lá phiếu để tích cực tham gia bầu cử, có vấn đề gì cần quan tâm?
Tôi nghĩ ai cũng hiểu điều này, bầu cử là cơ sở pháp lý cho việc hình thành ra các cơ quan đại diện cho quyền lực nhà nước. Thông qua bầu cử giúp người dân có điều kiện thể hiện quyền "làm chủ" của mình. Như Bác Hồ đã từng nói: “Lá phiếu của người cử tri tuy khuôn khổ nó bé nhỏ, nhưng giá trị của nó thì vô cùng to lớn... Vì vậy, đi bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử vừa là quyền lợi quý báu, vừa là nghĩa vụ thiêng liêng của mỗi người cử tri”. Như vậy, đi bầu cử không chỉ là sự thực hiện quyền mà còn là nghĩa vụ, đặt kỳ vọng vào tương lai tươi đẹp hơn của đất nước mình, địa phương mình. Mỗi lá phiếu của cử tri mang trong mình sứ mệnh cao cả là “một viên gạch hồng” góp phần dựng xây đất nước.
Nhưng thực tế, trong công tác tuyên truyền cũng như quan điểm của nhiều người chỉ nhấn mạnh đến khía cạnh quyền. Và đã là “quyền”, họ có thể sử dụng hoặc không. Nên mới có tình trạng không đi bầu cử hoặc nhờ bỏ phiếu thay, một người đại diện cho cả nhà đi bỏ phiếu; bỏ phiếu qua loa, đại khái cho xong. Họ cũng không quan tâm đến ứng cử viên mình lựa chọn hoặc không nắm rõ quy định, số lượng người được bầu nên bầu sai hoặc lựa chọn theo cảm tính. Nhưng bên cạnh quyền còn là nghĩa vụ, có tính pháp lý và phải thực hiện. Nghĩa vụ này thiêng liêng lắm.
Bởi bản thân mỗi cử tri có vai trò quyết định trong việc lựa chọn cho mình những người đại diện xứng đáng nhất để thay mặt mình quyết định các vấn đề trọng đại của đất nước, dân tộc. Ý thức và thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ bầu cử của mình chính là có trách nhiệm với xã hội. Thờ ơ với quyền và nghĩa vụ bầu cử của mình là rất đáng chê trách bởi đó cũng có thể coi là sự thờ ơ với lịch sử và vận mệnh đất nước.
Tôi nghĩ có lẽ chúng ta cũng nên xem xét bổ sung trong luật bầu cử một quy định hay chế tài phù hợp để xử lý những người không thực hiện nghĩa vụ, nhưng không đưa ra được lý do chính đáng. Đồng thời, để phát huy trách nhiệm của cử tri trong bầu cử, việc tuyên truyền cũng phải làm hiệu quả hơn, để người dân hiểu giá trị của lá phiếu bầu thực sự có sức nặng, có ý nghĩa quan trọng đối với chất lượng hoạt động của cơ quan dân cử, của những người sau này đại diện mình trong quyết định các vấn đề quan trọng.
Sáng suốt lựa chọn người xứng đáng
Hiện trên các trang mạng xã hội vẫn xuất hiện những luận điệu sai trái nhằm dẫn dắt dư luận xã hội, phá hoại cuộc bầu cử. Từng công tác trong ngành công an, theo ông, cử tri cần lưu ý điều gì để đừng bị kẻ xấu lôi kéo mà từ bỏ quyền và nghĩa vụ thiêng liêng trong bầu cử?
Phải nói rằng, càng đến ngày bầu cử, các phần tử phản động, cơ hội chính trị càng ráo riết thực hiện những hành vi tuyên truyền xuyên tạc, vu cáo để phá hoại tung ra các luận điệu sai trái đi ngược lại với thực tế của cuộc bầu cử. Vì vậy, cử tri cần hết sức tỉnh táo, chủ động nhận diện và đấu tranh với những luận điệu sai trái ấy.
Tôi nghĩ qua thực tiễn của Quốc hội, ai cũng nhận thấy rằng, dân chủ luôn luôn được mở rộng. Trong gần 500 ĐB, có thể một vài ĐB chưa đạt được như kỳ vọng của cử tri, nhưng có thể nói chất lượng ĐB Quốc hội ngày càng được nâng cao, hoạt động ngày càng hiệu quả. Điều này được minh chứng rõ nhất trong các phiên thảo luận luật, chất vấn. Tôi thấy các ĐB phát biểu rất thẳng thắn, nhìn nhận vấn đề nhiều chiều trên cơ sở đại diện cho quyền lực Nhân dân, đó chính là tính dân chủ.
Trong suốt quá trình bầu cử, người dân được thực hiện quyền làm chủ của mình từ giai đoạn giới thiệu người ứng cử, tham gia các hội nghị cử tri để bày tỏ sự tín nhiệm đối với người ứng cử đến giai đoạn bỏ phiếu trong ngày bầu cử, thể hiện quyền lực qua từng lá phiếu để bầu ĐB xứng đáng. Quá trình đó rất dân chủ, công bằng. Bởi thế, mỗi người dân hãy tỉnh táo để không bị tác động bởi những thông tin sai trái.
Đồng thời, tôi nghĩ rằng, cùng với báo chí, truyền thông, các hội đoàn thể cần tăng tuyên truyền đến từng hội viên của mình để mọi người hiểu, loại trừ mọi thái độ tiêu cực như: Thờ ơ, vô cảm, đứng ngoài cuộc… Giúp mỗi cử tri thấy rõ quyền làm chủ trong lựa chọn ai thật sự xứng đáng đại diện cho mình, để lá phiếu bầu của họ thực sự ý nghĩa.
Vậy với những bước chuẩn bị cho cuộc bầu cử đã và đang được tiến hành, ông có kỳ vọng gì vào những ĐB dân cử sẽ được bầu vào ngày 23/5 tới?
Tôi nghĩ chúng ta phải trở lại những thành công trong công tác nhân sự của Đại hội Đảng các cấp, đặc biệt là Đại hội XIII của Đảng, chính yếu tố này khiến tôi hoàn toàn tin tưởng cuộc bầu cử lần này sẽ lựa chọn được những ĐB có đạo đức, trí tuệ, tâm huyết. Qua các ứng cử viên được công bố, có nhiều người xứng đáng trở thành ĐB Quốc hội, nhưng cử tri cần sáng suốt lựa chọn ai xứng đáng hơn, ai phù hợp hơn để đảm trách nhiệm vụ quan trọng trong cơ quan dân cử. Trong ngày 23/5 tới, tôi cũng sẽ thực hiện đúng trách nhiệm, quyền lợi của mình đó là đi bầu cử để lựa chọn người xứng đáng đại diện cho mình vào cơ quan dân cử.
Xin cảm ơn ông!
"Tôi nghĩ có lẽ chúng ta cũng nên xem xét bổ sung trong Luật Bầu cử một quy định hay chế tài phù hợp để xử lý những người không thực hiện nghĩa vụ, nhưng không đưa ra được lý do chính đáng. Đồng thời, để phát huy trách nhiệm của cử tri trong bầu cử, việc tuyên truyền cũng phải làm hiệu quả hơn, để người dân hiểu giá trị của lá phiếu bầu thực sự có sức nặng, có ý nghĩa quan trọng đối với chất lượng hoạt động của cơ quan dân cử, của những người sau này đại diện mình trong quyết định các vấn đề quan trọng." - PGS.TS Lê Văn Cương
Một doanh nghiệp ở TX Đông Triều (Quảng Ninh) tự nguyện bỏ 1 tỷ đồng để làm đường bê tông nhưng bị tuýt còi vì bị cho rằng có dấu hiệu trục lợi và lấn chiếm hồ thủy lợi Lỗ Chính.
Nhằm đáp ứng nhu cầu đọc báo của độc giả trong thời đại kỷ nguyên công nghệ số, 10h sáng ngày 28/2, Chuyên trang điện tử Truyền thông Pháp luật Pháp luật + (Phapluatplus.vn) sẽ chính thức thay đổi giao diện mới với nhiều chuyên mục chuyên sâu, hấp dẫn.
Sáng ngày 25/2, tại Quảng trường 12/11 cùng với các địa phương trong toàn tỉnh, TP Cẩm Phả tổ chức lễ giao nhận quân năm 2024, tiễn 270 thanh niên lên đường thực hiện nghĩa vụ quân sự và nghĩa vụ công an nhân dân.
Cô gái 24 tuổi (Hà Nội) tới khám tại khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ - Bệnh viện Đại học Y Hà Nội trong tình trạng toàn bộ môi và vùng mặt dưới sưng nề. Vùng môi biến dạng, mất cân đối, chảy nhiều mủ trắng bẩn, viêm nhiễm rất nặng.
Quá trình nỗ lực dập lửa, 2 cán bộ kiểm lâm đã không may tử nạn khi tham gia chữa cháy rừng trên đỉnh Tây Côn Lĩnh tại địa bàn giáp ranh xã Phương Tiến, Lao Chải, Xín Chải, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
Quá trình nỗ lực dập lửa, 2 cán bộ kiểm lâm đã không may tử nạn khi tham gia chữa cháy rừng trên đỉnh Tây Côn Lĩnh tại địa bàn giáp ranh xã Phương Tiến, Lao Chải, Xín Chải, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
Một số sai phạm lẽ ra phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng vì một lý do nào đó, ông Lường Tuấn Anh - Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên lại chỉ ký Quyết định “Buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả”.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm yêu cầu công an các đơn vị, địa phương đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án trọng điểm thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi chỉ đạo, vụ án dư luận xã hội quan tâm.
Ngày 25/4, thông tin từ Công an tỉnh Nghệ An cho biết, Công an huyện Nghĩa Đàn đang tạm giữ hình sự đối tượng Lê Văn Hồng (SN 1979), trú xã Tri Lễ, huyện Quế Phong về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy.
Ngày 24/4, Công an TP.HCM cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Quận 4 vừa triệt phá nhóm đối tượng “núp bóng” dịch vụ cầm đồ, tư vấn tài chính “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Ngày 24/4, thông tin từ Công an TP.HCM cho biết, Phòng Cảnh sát hình sự Công an thành phố đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh bắt 8 bị can về hành vi “Tổ chức đánh bạc” và 4 bị can về hành vi “Đánh bạc”. Các quyết định và lệnh bắt đã được Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố phê chuẩn.
Ngày 23/4, thông tin từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hà Trung đã Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 đối tượng về hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy…
Hai đối tượng Vi Hoàng Như và Trần Thị Hương Lan vừa bị Công an quận Tây Hồ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về tội Mua bán trái phép chất ma túy.
Theo thống kê của Ban chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban chỉ đạo 138/CP), trong quý I/2024, lực lượng chức năng đã phát hiện, khởi tố mới 20 vụ/40 đối tượng (tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2023) mua bán người.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 38/CĐ-TTg ngày 15/4/2024 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu sớm phủ sóng điện thoại di động và cung cấp dịch vụ viễn thông trên các tuyến cao tốc.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, các hãng bay dự kiến tăng khoảng 120 chuyến, tương đương hơn 20.000 chỗ mỗi ngày trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Trước đó, các hãng hàng không trong nước đã lên kế hoạch cung ứng từ 100.000 đến 110.000 chỗ mỗi ngày trên đường bay nội địa, tăng khoảng 20% so với lịch bay tháng 3.
Ngày 9/4 (tức ngày 1/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ Khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm Giáp Thìn 2024.
Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Dự án này đã được triển khai tại xã Hương Ngải, huyện Thạch Thất, nhằm hỗ trợ những gia đình khó khăn ổn định sinh kế, giảm tình trạng sử dụng lao động trẻ em vị thành niên.