Theo chuyên gia tâm lý, sự lệ thuộc vào thế giới ảo, mạng xã hội ngày càng khiến chúng ta có những hành vi vô cảm, mất hết nhân tính, thậm chí là cực đoan.
Thấy tai nạn thương tâm, người ta xúm vào livestream để phát lên facebook; thấy vợ chồng đánh ghen, thay vì lao vào can ngăn, người ta cũng lao xao quay phim, chụp ảnh... Những hình ảnh phản cảm đó ngày càng trở nên phổ biến khiến không ít người rùng mình, lo lắng trước sự xuống cấp của ý thức và đạo đức xã hội.
Trò chuyện với VTC News, TS. Hoàng Trung Học (Chuyên gia Tâm lý học, Trưởng khoa giáo dục, Học viện Quản lý giáo dục) cho rằng, sự lệ thuộc vào thế giới ảo trong chúng ta ngày càng gia tăng khiến nhiều người có những hành vi vô cảm, mất hết nhân tính, thậm chí là cực đoan.
- Gặp vụ tai nạn thương tâm, cả trăm người dân tràn xuống đường cầm điện thoại để livestream phát lên facebook, ông thấy sao trước cảnh tượng này?
Trước tiên cần khẳng định, mạng xã hội facebook không có tội. Vấn đề là ta dùng mạng và ứng xử thế nào trên mạng mới là điều đáng bàn.
Hành vi quay clip những vụ tai nạn và đưa lên mạng cũng có thể xem là một hiện tượng bình thường, thậm chí là nên làm nếu việc đưa những hình ảnh, clip lên mạng với mục đích tốt để cảnh báo cộng đồng về những hành vi nguy hiểm, giúp mọi người biết và tránh những tai nạn thương tâm tương tự.
Ngược lại, nếu chỉ nhằm mục đích câu like, hoặc nhận được nhiều comment với thái độ vô cảm, cười đùa trên nỗi đau của người khác thì thực sự rất đáng lên án.
Điều đó thể hiện sự lạnh lùng, hành vi thiếu văn hóa, thậm chí phi đạo đức của chính những người đăng tải. Rất tiếc, trên các trang mạng xã hội ngày nay, hiện tượng này không hiếm.
- Vậy theo ông đâu là nguyên nhân khiến đám đông hành động như vậy?
Theo tôi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Đó có thể là sự xuống cấp về đạo đức và thói vô cảm trước những nỗi đau của đồng loại ở một bộ phận cộng đồng dân cư. Hoặc là sự hiếu kì và tò mò thái quá ở một bộ phận người chứng kiến tai nạn.
Cũng có thể kể đến cảm giác thiếu hụt những kết nối xã hội trong một bộ phận những người sử dụng mạng xã hội. Đôi khi họ thiếu hụt hoặc gặp khó khăn trong các mối quan hệ thực ngoài xã hội nên phải tìm đến những kết nối trong thế giới ảo.
Không loại trừ những người có hành vi này bị lệ thuộc, thậm chí nghiện mạng xã hội. Để làm mới trang giao diện cá nhân và thu hút cộng đồng mạng, những tin “hot”, tin giật gân kiểu như các vụ tai nạn thương tâm trở thành những phương tiện kết nối những người xung quanh để trao đổi, giao tiếp với họ qua mạng.
- Nhiều vụ tai nạn, chém giết... ngay trên phố, nhưng người đi đường vẫn thờ ơ. Ông có cho rằng sự vô cảm, ích kỷ của người Việt ngày càng đáng báo động?
Đây lại là một tình huống khác, mang một màu sắc khác. Trước ranh giới giữa sự sống - chết của người khác, người chứng kiến thờ ơ bỏ đi, không giúp đỡ thực sự là một hành vi đáng trách, thậm chí có biểu hiện vi phạm pháp luật.
Tuy nhiên, hành vi này cần được hiểu theo hai hướng: Thứ nhất, thực sự đó là biểu hiện của thói vô cảm, chủ nghĩa cá nhân, chỉ biết an toàn cho mình, bỏ mặc sự sống chết của đồng loại.
Thứ hai, nó phản ánh sự xuống cấp đến mức đáng báo động của niềm tin xã hội, niềm tin vào sự tử tế và niềm tin giữa những cá nhân với nhau, đồng thời nó cũng cho thấy sự bất an của các cá nhân khi chứng kiến những tình huống nguy hiểm và nhạy cảm.
Những hình ảnh vô cảm như vậy có thể lan truyền, ảnh hưởng rất tệ hại đến những hành vi của cộng đồng nói chung, đặc biệt là thế hệ trẻ.
Vì vậy, chúng ta phải có những biện pháp tuyên truyền, giáo dục, định hướng để điều chỉnh lại những hành vi vô cảm, thờ ơ với sự sống chết của đồng loại như trong tình huống nêu trên.
- Ngăn chặn sự xuống cấp của đạo đức xã hội không phải là việc dễ, thưa ông?
Đây là vấn đề lớn, đòi hỏi giải pháp tổng thể của cả hệ thống chính trị. Đứng dưới góc độ của người làm công tác giáo dục, tôi cho rằng, nhà trường và gia đình giữ vai trò rất quan trọng trong việc giáo dục đạo đức cho trẻ.
Trong các gia đình, cha mẹ phải quan tâm đến con một cách khoa học, là tấm gương đạo đức thực sự để con học tập. Trong nhà trường, cần tăng cường giáo dục đạo đức, giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống cho học sinh.
Nhà trường, xã hội cùng chú trọng giáo dục niềm tin, hành vi đạo đức cho trẻ em kết hợp với những giải pháp xã hội tổng thể mới có thể củng cố thói quen đạo đức, góp phần đẩy lùi được nguy cơ về sự ích kỷ, vô cảm trong ứng xử giữa con người với con người trong tương lai.
Trần Mạnh Hùng (sinh năm 1980) là nhân viên cân băng liệu của Nhà máy xi măng đã bị bắt tạm giam để điều tra về tội “Vi phạm quy định về an toàn lao động”.
Sau khi gây ra án mạng, hai đối tượng đã đưa nạn nhân ra lề đường và tạo thành hiện trường một vụ tai nạn giao thông. Cả hai đối tượng đã bị lực lượng chức năng bắt giữ sau 6 giờ gây án.
Nhận tin vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra trên tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn, đêm muộn 10/3, ông Hoàng Hải Minh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đến hiện trường để chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả, điều tra nguyên nhân...
Thanh tra Sở Y tế TP.HCM vừa có cảnh báo về những quảng cáo sai lệch trên Facebook có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, khi người dân bị thu hút đến các cơ sở không phép và sử dụng các kỹ thuật y tế không an toàn.
Trong 4 tháng đầu năm 2024, tình hình kinh tế có nhiều khởi sắc, xuất, nhập khẩu hàng hoá tăng. Lượng khách quốc tế đến Việt Nam cũng tăng so với cùng kỳ.
Tham gia kỳ thi Olympic Hóa học quốc tế Mendeleev lần thứ 58, cả 10 học sinh Việt Nam đều đạt giải với 1 huy chương Vàng, 5 huy chương Bạc và 4 huy chương Đồng.
Quá trình nỗ lực dập lửa, 2 cán bộ kiểm lâm đã không may tử nạn khi tham gia chữa cháy rừng trên đỉnh Tây Côn Lĩnh tại địa bàn giáp ranh xã Phương Tiến, Lao Chải, Xín Chải, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
Kỳ nghỉ Tết Nguyên đán năm nay, thay vì người dân cả nước phải chứng kiến, nghe nhìn về nhiều vụ tai nạn thảm khốc trong những ngày Tết, thì khắp nơi, lực lượng Cảnh sát giao thông đều siết chặt công tác kiểm tra, giám sát và xử lý người tham gia giao thông sau khi uống bia, rượu... để góp phần hạn chế tai nạn giao thông tối đa.
Ngày 27.4 công viên Nước Hồ Tây đã tổ chức nhiều chương trình hấp dẫn như: Chương trình ca nhạc tạp kĩ, xiếc và giao lưu biểu diễn cùng các vũ công...chương trình được tổ chức trong 05 ngày từ 27/4 đến 1/5, mỗi ngày có 02 show diễn buổi sáng và buổi chiều.
Kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5 đã đến rất gần. Tuy nhiên, giá vé máy bay nội địa cao khiến du khách e dè. Du khách đã đưa ra nhiều lựa chọn khác để phù hợp với tiêu chí tiết kiệm chi phí.
Lễ hội Du lịch Hà Nội năm 2024 với chủ đề “Thăng Long – Hà Nội, Thủ đô quyến rũ” từ ngày 25 – 28/4/2024 tại Công viên Thống Nhất. Đây là sự kiện xúc tiến quảng bá Du lịch lớn nhất được tổ chức thường niên của thành phố Hà Nội - Lễ Hội Du Lịch Hà Nội năm 2024 dự kiến sẽ mang tới cho du khách và nhân dân những trải nghiệm đầy màu sắc cùng nội dung phong phú đa dạng.
Ngày 26/4, tại Hà Nội, thành phố Hải Phòng phối hợp với Viện Hàn lâm Kiến trúc Pháp – Việt tổ chức Triển lãm ảnh Hải Phòng – Pháp Heritage với chủ đề “Di sản kiến trúc hôm nay, thịnh vượng cho ngày mai”.